Και λίγα λόγια για την Ιστορία.
Για την Ιστορία της αγάπης των Ελλήνων στους πνευματικούς τους ηγέτες. Λίγα λόγια για τη σημασία των λογοτεχνών μας. Λίγα λόγια ακόμη για την ιστορία του ενεργείν τους έλληνες ομοθυμαδόν, στην διάρκεια της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα. Λίγα λόγια για την αγάπη μας στην Ελευθερία.
[Την ιστορικά σημαντική αυτή στιγμή, μου τη διηγήθηκε o δικηγόρος θείος μου, τον καιρό που -φοιτήτρια- έζησα για λίγο στο σπίτι του. Η ποιητική του αφήγηση, δεν είχε τίποτε λιγώτερο από ανάκληση μνήμης για ιστορική καταγραφή και δεν ήταν σε τίποτε υποδεέστερη από αντιστασιακή μυσταγώγηση, ενάντια στους καταπιεστές, τους φασίστες και εισβολείς.
Ήταν ενστάλλαξη, στην ψυχή ενός ανύποπτου παιδιού που γινόταν πολίτης, του χρέους για το πώς ο καθένας μας έχει τη δύναμη και την ευθύνη να ζωγραφίζει τον πίνακα της ελευθερίας της χώρας του, με την προσωπική του παρουσία].
Από νωρίς το πρωί της 28ης Φεβρουαρίου 1943 πλήθος λαού άρχισε να συγκεντρώνεται στο Α' Νεκροταφείο της Αθήνας για να αποτίσει το ύστατο χαίρε στον μεγάλο ποιητή, αλλά και για να εκφράσει τα αντικατοχικά του αισθήματα.
Στις 11 το πρωί άρχισε η νεκρώσιμος ακολουθία, χοροσταντούντος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Δαμασκηνού. Ο πνευματικός κόσμος της χώρας έδωσε βροντερό «παρών»: Σπύρος Μελάς, Μαρίκα Κοτοπούλη, Κωνσταντίνος Τσάτσος, Γιώργος Θεοτοκάς, Άγγελος Σικελιανός, Ηλίας Βενέζης, Ιωάννα Τσάτσου, Γιώργος Κατσίμπαλης, κ.ά.
Οι επίσημες αρχές, προσπάθησαν να περιορίσουν το νόημα της παλλαϊκής συγκέντρωσης, εκπροσωπήθηκαν στην κηδεία από τον ίδιο τον δοτό πρωθυπουργό και από εκπροσώπους των γερμανικών και ιταλικών κατοχικών δυνάμεων.
Αυτό δεν απέτρεψε τη μετατροπή της κηδείας σε εκδήλωση πατριωτικής έξαρσης.
«Σε αυτό το φέρετρο ακουμπάει η Ελλάδα» είπε εύστοχα ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός (1884-1951), δίνοντας το πνεύμα ομόθυμης παρουσίας του λαού στην κηδεία.
Και «με μια φωνή όσο ποτέ δυνατή» απήγγειλε το (παρακάτω) ποίημα, με τον τίτλο «Παλαμάς», που είχε γράψει την ίδια μέρα τα χαράματα, προς τιμήν του μεγάλου ποιητή:
Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα !
Σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα! Ένα βουνό
με δάφνες αν υψώσουμε ως το Πήλιο κι ως την Όσσα,
κι αν το πυργώσουμε ως τον έβδομο ουρανό,
ποιόν κλεί, τι κι αν το πεί η δικιά μου γλώσσα;
Μα εσύ Λαέ, που τη φτωχή σου τη μιλιά,
Ήρωας την πήρε και την ύψωσε ως τ' αστέρια,
μεράσου τώρα τη θεϊκή φεγγοβολιά
της τέλειας δόξας του, ανασήκωσ' τον στα χέρια
γιγάντιο φλάμπουρο κι απάνω από μας
που τον υμνούμε με καρδιά αναμμένη,
πες μ' ένα μόνο ανασασμόν: "Ο Παλαμάς !",
ν' αντιβογκήσει τ' όνομά του η οικουμένη !
Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα !
Σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα ! Ένας λαός,
σηκώνοντας τα μάτια του τη βλέπει...
κι ακέριος φλέγεται ως με τ' άδυτο ο Ναός,
κι από ψηλά νεφέλη Δόξας τονε σκέπει.
Τι πάνωθέ μας, όπου ο άρρητος παλμός
της αιωνιότητας, αστράφτει αυτήν την ώρα
Ορφέας, Ηράκλειτος, Αισχύλος, Σολωμός
την άγια δέχονται ψυχή την τροπαιοφόρα,
που αφού το έργο της θεμέλιωσε βαθιά
στη γην αυτήν με μιαν ισόθεη Σκέψη,
τον τρισμακάριο τώρα πάει ψηλά τον Ίακχο
με τους αθάνατους θεούς για να χορέψει.
Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βόγκα Παιάνα ! Οι σημαίες οι φοβερές
της Λευτεριάς ξεδιπλωθείτε στον αέρα !
Σημείωση 1: Το ίδιο ετούτο το ποίημα το βρίσκουμε σήμερα με τον τίτλο «Ηχήστε οι σάλπιγγες».
Σημείωση 2: Στοιχεία για το σημείωμα αυτό από http://www.sansimera.gr/articles/495
Για την Ιστορία της αγάπης των Ελλήνων στους πνευματικούς τους ηγέτες. Λίγα λόγια για τη σημασία των λογοτεχνών μας. Λίγα λόγια ακόμη για την ιστορία του ενεργείν τους έλληνες ομοθυμαδόν, στην διάρκεια της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα. Λίγα λόγια για την αγάπη μας στην Ελευθερία.
[Την ιστορικά σημαντική αυτή στιγμή, μου τη διηγήθηκε o δικηγόρος θείος μου, τον καιρό που -φοιτήτρια- έζησα για λίγο στο σπίτι του. Η ποιητική του αφήγηση, δεν είχε τίποτε λιγώτερο από ανάκληση μνήμης για ιστορική καταγραφή και δεν ήταν σε τίποτε υποδεέστερη από αντιστασιακή μυσταγώγηση, ενάντια στους καταπιεστές, τους φασίστες και εισβολείς.
Ήταν ενστάλλαξη, στην ψυχή ενός ανύποπτου παιδιού που γινόταν πολίτης, του χρέους για το πώς ο καθένας μας έχει τη δύναμη και την ευθύνη να ζωγραφίζει τον πίνακα της ελευθερίας της χώρας του, με την προσωπική του παρουσία].
Από νωρίς το πρωί της 28ης Φεβρουαρίου 1943 πλήθος λαού άρχισε να συγκεντρώνεται στο Α' Νεκροταφείο της Αθήνας για να αποτίσει το ύστατο χαίρε στον μεγάλο ποιητή, αλλά και για να εκφράσει τα αντικατοχικά του αισθήματα.
Στις 11 το πρωί άρχισε η νεκρώσιμος ακολουθία, χοροσταντούντος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Δαμασκηνού. Ο πνευματικός κόσμος της χώρας έδωσε βροντερό «παρών»: Σπύρος Μελάς, Μαρίκα Κοτοπούλη, Κωνσταντίνος Τσάτσος, Γιώργος Θεοτοκάς, Άγγελος Σικελιανός, Ηλίας Βενέζης, Ιωάννα Τσάτσου, Γιώργος Κατσίμπαλης, κ.ά.
Οι επίσημες αρχές, προσπάθησαν να περιορίσουν το νόημα της παλλαϊκής συγκέντρωσης, εκπροσωπήθηκαν στην κηδεία από τον ίδιο τον δοτό πρωθυπουργό και από εκπροσώπους των γερμανικών και ιταλικών κατοχικών δυνάμεων.
Αυτό δεν απέτρεψε τη μετατροπή της κηδείας σε εκδήλωση πατριωτικής έξαρσης.
«Σε αυτό το φέρετρο ακουμπάει η Ελλάδα» είπε εύστοχα ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός (1884-1951), δίνοντας το πνεύμα ομόθυμης παρουσίας του λαού στην κηδεία.
Και «με μια φωνή όσο ποτέ δυνατή» απήγγειλε το (παρακάτω) ποίημα, με τον τίτλο «Παλαμάς», που είχε γράψει την ίδια μέρα τα χαράματα, προς τιμήν του μεγάλου ποιητή:
Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα !
Σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα! Ένα βουνό
με δάφνες αν υψώσουμε ως το Πήλιο κι ως την Όσσα,
κι αν το πυργώσουμε ως τον έβδομο ουρανό,
ποιόν κλεί, τι κι αν το πεί η δικιά μου γλώσσα;
Μα εσύ Λαέ, που τη φτωχή σου τη μιλιά,
Ήρωας την πήρε και την ύψωσε ως τ' αστέρια,
μεράσου τώρα τη θεϊκή φεγγοβολιά
της τέλειας δόξας του, ανασήκωσ' τον στα χέρια
γιγάντιο φλάμπουρο κι απάνω από μας
που τον υμνούμε με καρδιά αναμμένη,
πες μ' ένα μόνο ανασασμόν: "Ο Παλαμάς !",
ν' αντιβογκήσει τ' όνομά του η οικουμένη !
Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα !
Σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα ! Ένας λαός,
σηκώνοντας τα μάτια του τη βλέπει...
κι ακέριος φλέγεται ως με τ' άδυτο ο Ναός,
κι από ψηλά νεφέλη Δόξας τονε σκέπει.
Τι πάνωθέ μας, όπου ο άρρητος παλμός
της αιωνιότητας, αστράφτει αυτήν την ώρα
Ορφέας, Ηράκλειτος, Αισχύλος, Σολωμός
την άγια δέχονται ψυχή την τροπαιοφόρα,
που αφού το έργο της θεμέλιωσε βαθιά
στη γην αυτήν με μιαν ισόθεη Σκέψη,
τον τρισμακάριο τώρα πάει ψηλά τον Ίακχο
με τους αθάνατους θεούς για να χορέψει.
Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βόγκα Παιάνα ! Οι σημαίες οι φοβερές
της Λευτεριάς ξεδιπλωθείτε στον αέρα !
Σημείωση 1: Το ίδιο ετούτο το ποίημα το βρίσκουμε σήμερα με τον τίτλο «Ηχήστε οι σάλπιγγες».
Σημείωση 2: Στοιχεία για το σημείωμα αυτό από http://www.sansimera.gr/articles/495
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου