Τρίτη 26 Μαρτίου 2024

Βιβλιοδρόμιο: "Για μια ερωτική πολιτική", του Γιάννη Κων. Κρούσου

 Όλοι οι Κεφαλλονίτες έχουνε μέσα τους έναν Οδυσσέα. Βασιλιάδες, πολεμιστές, χαμένοι ή αδικημένοι, κουρσάροι ή κουρσευόμενοι, θα βρούνε τον τρόπο. 

Ένας μη Κεφαλλονίτης φίλος, είπε πως άλλαξε ο τρόπος της σκέψης του από τότε που εγκαταστάθηκε στην Κεφαλλονιά. Ένας άλλος που μίσεψε στην Κεφαλλονιά για τον έρωτά του, δηλώνει πως δεν αλλάζει την Κεφαλλονιά μ' άλλον τόπο.

Ένας άλλος, προσευχήθηκε να κάμει σεισμό για να τρομάξουν οι άσχετοι και να φύγουν από την Κεφαλλονιά, για να μείνουμε μόνοι μας, όσοι την αγαπάμε αληθινά.

Κι εγώ που -Σπαρτιάτισσα-  ήρθα, είμαι πιο πολύ εδώ από ότι στην πατρίδα μου. Όχι πως τα χώματά μου δεν  συγκλονίζουν τα σωθικά μου, αλλά εδώ έκαμα ρίζες και κλαδιά!

Εδώ συνάντησα κι έναν Κρούσο! Όχι ναυαγό, που αγωνίζεται για την επιβίωση, αλλά έναν καθημερινό άνθρωπο, διανοητή της ζωής και της πολιτικής αναζήτησης. Έναν άνθρωπο, που τον προβλημάτισε βαθιά η σύγχρονη πολιτική ζωή στον τόπο μας, η αποτυχία των κυβερνήσεων να δημιουργήσουν ευμάρεια και ευνομία για τους πολίτες και απέτυχαν να καταστήσουν αξιοσέβαστη την Χώρα μας στο διεθνές στερέωμα. Δεν κατάφεραν να την αφήσουν ούτε άξια κληρονόμο των προγόνων μας!

Μια ιστορία που μας άφησε κληρονομία την αγάπη για την τιμή (φιλότιμο), το καλό, την σοφία και την τέχνη, την ξεχάσαμε και διαλέγουμε συστηματικά να μας κυβερνούν ανιστόρητοι πλεονέκτες οφιτσίων, δεσποτικοί προς τον πολίτη. Αυτοί, είναι συχνά πρόθυμοι στην υποχώρηση, αρκεί να λάβουν την θωπεία του ισχυρού άρχοντα του κόσμου τούτου, που τους αναθέτει την ευθύνη για την διεκπεραίωση αξιολύπητου αντεθνικού καθήκοντος. Το τελευταίο, κανένας Έλληνας με ψυχή δεν θα συναινούσε να το εκτελέσει.

Ο Γιάννης Κρούσος, λοιπόν, που έζησε όλη την πολιτική ζύμωση της μεταπολίτευσης και είδε τα κατά καιρούς κομματικά προτάγματα και την παρόλα αυτά στείρα πορεία της κοινωνίας, σταμάτησε αναγκαστικά να πιστεύει όλο αυτό το πολιτικό αλισβερίσι. Αναγκαστικά, γιατί χτυπήθηκε από την οικονομική κρίση και η ανεργία (όπως ο ίδιος λέει) του επέτρεψε να βρεί τον μπούσουλα της εποχής. να βρεί προς τα πού παμε και γιατί! Κι άρχισε να σκέφτεται το τί και το γιατί, και πώς θα φύγουμε από αυτά τα αδιεξοδα  προτάγματα, την πολιτική του χρήματος και το χρήμα της πολιτικής! Πώς θα βγούμε από το τέλμα της νεκρικής αναποτελεσματικότητας, της κομματοκρατίας, της πολιτικής θεσιθηρίας, της φοροκαταιγίδας, της πολιτικής αυθαιρεσίας και της δικαστικής αναποτελεσματικότητας.

Ο δρόμος του είναι μακρύς. Η αναζήτηση επίμονη. Ο στόχος του είναι ένας: κοινωνική δικαιοσύνη, ειρήνη, ευνομία και ομονοούσα κοινωνία. Ανθρωπιά, ήθος, κοινωνική ηθική, Κοινότητες των πολιτών, Εκκλησία του Δήμου, Εκκλησία του Χριστού, ο Χριστός στη ζωή μας και μια Εκκλησία μητέρα της Δημοκρατίας.

Βέβαια, την ευκαιρία για όλη αυτή την έρευνα και την αναζήτηση, είπαμε, του την έδωσε το  προσωπικό του αδιέξοδο μετά την ολοκληρωτική επαγγελματική του κατάρρευση, όπως ο ίδιος δηλώνει στην αρχή (σελ. 21) του βιβλίου, και στη συνέχεια, έντιμα και νουνεχώς, μας συστήνεται (σελ. 27).

Διαβασμένος σχετικά, τεκμηριωμένα καταμαρτυρεί και αποστρέφεται, πρακτικές και πολιτικές  και  με τεκμηρίωση υποστηρίζει τις προτάσεις του. Για όλα αυτά, μας παραθέτει επεξηγήσεις αλλά και βιβλιογραφία, κλασική και διαδικτυακή. 

Δεν ευαγγελίζεται πως ανακάλυψε την αλήθεια και την λύση στα προβλήματα της εποχής, όπως κάνει ο Homo Deus. [Ο τελευταίος, αποφασίζει να αλλάξει κατά πώς θέλει τη ζωή όλων των ανθρώπων του πλανήτη, χωρίς να ρωτήσει κανέναν, και βρίσκει τον τρόπο για να το πραγματοποιήσει. Χρησιμοποιεί μάλιστα την τεχνολογία και την επιστήμη, τον Τύπο και την πολιτική, συνασπίζοντας το στρατευμένο αυτό προσωπικό μέ αδρές αμοιβές τέτοιες που οι κοινοί αστράτευτοι θνητοί δεν μπορούν ούτε στον ύπνο τους να δούν!]

Ο κ. Κρούσος, στην αναζήτησή του, ακουμπά στην πίστη, στην γλώσσα, στην ιστορία, στην Αποκάλυψη και τα Ευαγγέλια, σε όλη την Αγία Γραφή, στην πολιτική, στους πολιτικούς, στους οικονομολόγους, στους άρχοντες του κόσμου που φιλοδοξούν να εξουσιάζουν και να ορίζουν τον κόσμο, στους Τραπεζίτες, αλλά και στην Εκκλησία, ως διοικητική οργάνωση αφ' ενός, και ως καθίδρυμα του Χριστού αφ' ετέρου. 

Επισημαίνει, πως η εξουσία, για τους σκοπούς της,  υιοθέτησε τον Χριστιανισμό, αλλά ο Χριστός δεν υιοθέτησε καμμιά εξουσία.

Ο κ. Κρούσος, στην αναζήτησή του, ευαγγελίζεται πως αν η πολιτική δεν γίνεται με αφοσίωση κι από αγάπη για τον άνθρωπο, για τον πλησίον, αν δεν αποσκοπεί στην ωφέλεια της κοινωνίας, δεν είναι πολιτική. Είναι κι αυτή μια επαγγελματική σταδιοδρομία, ατομικώς προσοδοφόρα! Αλλά μια τέτοια δράση δεν αποφέρει κοινωνική ωφέλεια, αντιθέτως, απομυζά την κοινωνία προς ίδιον του δράστη όφελος.

Ο κ. Κρούσος, ισχυρίζεται πως δεν έγραψε ένα βιβλίο με λύσεις, αντίθετα λέει πως έγραψε μια σκέψη και πως θα μπορούσαν οι αναγνώστες να συνεχίσουν κι αυτοί να γράφουν και να σκέφτονται, όσο να βρεθεί μια πρόταση στην οποία να συμφωνήσουμε πολλοί, για το καλό όλων μας!

Δείτε το! Θα ενθουσιατείτε από την ευρηματικότητα του συγγραφέα, από τη ρεαλιστικότητα της κριτικής του, από την εφαρμοσιμότητα των προτάσεών του, από την απροκάλυπτη ωμότητα της εξουσίας και των ισχυρών και από την συνέπεια των επιχειρημάτων και των προτάσεων του Γιάννη Κρούσου.

Σας ευχαριστούμε κ. Κρούσο για τις ιδέες και τις προτάσεις σας, που είναι συνεπείς με την ιστορία μας και το ελληνικό έθος και το ήθος. 


Εκδόσεις Οσελότος, Βατάτζη 55, 11473, Αθήνα, τηλ. 2106431108, πρώτη έκδοση Ιούλιος 2023

Τετάρτη 20 Μαρτίου 2024

Απόλαυση, ευχαρίστηση, πλουτισμός και τρικυμία εν κρανίω είναι τα νέα κοινωνικά προτάγματα!

Τα αιτήματα της εποχής! Αυτά τείνουν να γίνουν τα νέα κοινωνικά προτάγματα. Όλοι προς τα εκει μας ωθούν. Η κυβέρνηση, οι κοινωνικές ομάδες ειδικών απαιτήσεων, η μόδα, οι ΜΚΟ, τα διεθνή κέντρα που ξέρουνε το καλό μας, ενώ εμείς δεν μπορούμε να το ξέρουμε, η ευρώπη μας, οι βουλευτές μας τα πολιτικά μας κόμματα, το εκπαιδευτικό σύστημα.

Η παράδοση, η Ιστορά, η ταυτότητά μας και η διατήρηση των κεκτημένων πάνε περίπατο! Τώρα θέλουμε άλλα πράγματα να αποκτήσουμε. Οι αγωνιστές της παγκοσμιοποίησης θέλουν να μας πείσουν πως το να αγαπάς την πατρίδα σου και τους ανθρώπους σου είναι παλιομοδίτικη επιλογή. Η ατομική κι ευτελισμένη απόλαυση και ευτυχία είναι το παν!

Κανονικά πρέπει άλλον να αγαπάς σήμερα κι άλλον αύριο. κι αν δεν σου κάνουν οι δικοί σου, φεύγεις και πάς με τους απέναντι. Αυτούς που θα σου δώσουν απόλαυση και ευχαρίστηση. Πρόσκαιρη βέβαια. 

Γιατί όλες οι καταναλωτικές ατομικές απολαύσεις, όπως κι η κάθε τέτοια προσωπική ευχαρίστηση, όχι μόνο είναι γραμμάτια προεξοφλημένα, αλλά συνήθως προεξοφλούνται με ολέθριο τρόπο. Αλλά, δεν μπορούμε να το διαπιστώσουμε αμέσως! Το πολύ φαγητό μπορεί να σε σκοτώσει, όπως και κάθε σαρκική κατάχρηση. Η ικανοποίηση της πλεονεξίας μας, της ματαιοδοξίας μας, ή των πάσης φύσεως και λογής παθών μας, μας οδηγεί σε βαθύτερο τέλμα ανοησίας, ασυναρτησίας, εσωτερικής αναστάτωσης και ψυχικού και διανοητικού χάους. Χανόμαστε από μόνοι μας. Και γινόμαστε έρμαια στις διαθέσεις των αρπακτικών που καραδοκούν για να μας στρατεύσουν στα σχέδιά τους. Πολλοί στρατεύονται και οικονομούν, γιατί αυτά τα πράγματα δεν γίνονται δωρεάν. Και κάποιοι άλλοι ακούνε και δέχονται αμίλητοι και χωρίς αντίσταση τα σερβιρόμενα και προφανή παραμύθια. Και χωρίς να το καταλάβουμε, παραδίνουμε την ζωή μας, που πια περνάει και χάνεται, ερήμην μας! 

Το να έχεις αρχές και αξίες σήμερα είναι ανήκουστο! Για τον λόγο αυτόν βλέπεις εθνοπατέρες που υπό μια σημαία έλεγαν πράγματα που θα μπορούσες ενδεχομένως να πάρεις μια θέση για κείνα που λέγανε, με όλα τα έωλα που λένε, υπό την τελευταία τους κομματική σημαία,  δεν ξέρεις με ποιον μιλάς!

Το να έχεις αρχές και αξίες σήμερα είναι παλιομοδίτικο! Καταστροφικό μάλιστα. Και ποιόν άρα γε καταστρέφει αυτό; 

Μάλλον, καταστρέφει τα σχέδια των παικτών που  θέλουν μια κοινωνία χειραγωγήσιμη, εύπλαστη, υπάκουη. 

Μια κοινωνία συνειδητή, έξ-υπνη, με πίστη, αρχές και αξίες, κι όχι ανερμάτιστη, είναι δύσκολα χειραγωγήσιμη.  

Είναι προφανές! Εάν έχεις πίστη σε αρχές, αξίες, ιδανικά, έχεις ήθος και δύναμη ψυχής και λόγου. Αντιστέκεσαι στον εκμαυλισμό, στη χειραγώγηση, στην δωροδοκία, στην προδοσία, και εμμένεις στην τήρηση των συμπεφωνημένων, στην αξίωση των δικαίων, στην τιμωρία των παραβατών, στην προάσπιση των ιδίων και των κοινών. Του μέλλοντος των γενεών και της πατρίδας.


Σε ευχαριστούμε Μανόλη Κοττάκη που έχεις αυτήν την πίστη και αυτή την δύναμη ψυχής και λόγου.

Σε ευχαριστούμε κι εσένα ακούραστε Γιώργο Σαχίνη, που με τις Αντιθέσεις σου, βάζεις τον δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων, όπως εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=GUvHW-kab8A

Τρίτη 12 Δεκεμβρίου 2023

Άγιος Σπυρίδων, Επίσκοπος Τριμυθούντος {Αναδημοσίευση από παλαιότερη ανάρτηση]

Και σήμερα,  μνήμη του Αγίου Σπυρίδωνα! Πώς να ξεχάσω τον Άγιο τούτον, που τόσες φορές μου παραστάθηκε, είτε με συνώνυμο καλό φίλο, είτε με θαυμαστή συνδρομή στην προσευχή μου, είτε και με συναπάντημα συνώνυμης ωραίας ψυχής!


Γεννήθηκε στην Άσσια της Κύπρου, από εύπορη οικογένεια και ήταν βοσκός. Παντρεύτηκε αλλά έχασε ενωρίς τη συμβία του και παρηγορήθηκε με τη χειροτονία του και την αφοσίωση στη χριστιανική διδασκαλία.

Ο Άγιος Σπυρίδων που τη μνήμη του σήμερα τιμούμε, βρέθηκε κι αυτός, όπως κι ο Άγιος Νικόλαος, ανάμεσα στους Πατέρες της Α' Οικουμενικής Συνόδου, το 325 μ.Χ. στη Βιθυνία της Μ. Ασίας. Για τούτο και μόνο του χρωστούμε, οι Έλληνες κι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, ξεχωριστή χάρη κι ευγνωμοσσύνη.

Με το κύρος της αγίας και ηθικής ζωής του, στην Α' Οικουμενική σύνοδο, συμμετείχε και "κατατρόπωσε" τους Αρειανούς. Έτσι,  αναδείχτηκε από τους λαμπρούς υπερασπιστές της Ορθόδοξης πίστης. Όπως αναφέρει η παράδοση, αφού μίλησε για λίγο, κατόπιν έκανε το σημείο του Σταυρού και με το αριστερό χέρι, που κρατούσε ένα κεραμίδι, εις τύπον της Αγίας Τριάδος είπε: «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρός» και έκανε να φανεί προς τα επάνω απ' το κεραμίδι φωτιά, δια της οποίας είχε ψηθεί αυτό. Όταν δε είπε: «Καὶ τοῦ Υἱοῦ», έρρευσε κάτω νερό, δια του οποίου ζυμώθηκε το χώμα του κεραμιδιού. Και όταν πρόσθεσε: «Καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» έδειξε μέσα στη χούφτα του μόνο το χώμα που απέμεινε.

Στην Κέρκυρα, όπου φυλάσσεται, το σκήνωμα του Αγίου Σπυρίδωνος λιτανεύεται τέσσερις φορές το χρόνο, για τ' αλησμόνητα και σωτήρια θαύματα του Αγίου. Την Κυριακή των Βαΐων για την απαλλαγή του νησιού από επιδημία πανώλης το 1629 μ.Χ. Το Μεγάλο Σάββατο γιατί το έτος 1533 μ.Χ. το νησί επλήγη από μεγάλη καταστροφή της σοδιάς των σιτηρών. Την 11η Αυγούστου για την διάσωση του νησιού από σφοδρή επιδρομή των Τούρκων το 1716 μ.Χ. και την πρώτη Κυριακή του μηνός Νοεμβρίου για δεύτερη επιδημία πανώλης το 1673 μ.Χ.

Για τη ζωή και το θάνατο του Αγίου Σπυρίδωνα, πολλά περισσότερα, στον Ορθόδοξο Συναξαριστή. 

Ο Άρειος

Ο Άρειος, γεννήθηκε στη Λιβύη και σπούδασε στην Αλεξάνδρεια. Η πολύπλευρη (ανάμεσα σε άλλα και φιλοσοφική)  μόρφωσή του, αλλά και η δεινότητά του, όχι μόνο η επιστημονική αλλά και η περί των θείων Γραφών, τον έκαναν πασίγνωστο αλλά και αξιοσέβαστο.

Χειροτονήθηκε, από τον Επίσκοπο (Αλεξανδρείας) Πέτρο, διάκονος της Εκκλησίας της Αλεξανδρείας. Από τότε και μετά, αποκαλύπτεται ο ισχυρός και εμμονικός χαρακτήρας του. Άρχισε να αντιτίθεται ακόμη και στον Επίσκοπο Πέτρο σε ζητήματα Εκκλησιαστικά και κυρίως δογματικά και διαμαρτυρήθηκε, εναντίον  του  Επισκόπου του, για τα μέτρα που αυτός έλαβε. Για το λόγο αυτόν απεπέμφθη από την Αλεξάνδρεια.

 Όταν  μετά  από καιρό, απεβίωσε ο Πέτρος και τον διεδέχθη ο  -διακρινόμενος για την πρότητα των τρόπων του- Αχιλλάς, ο Άρειος ζήτησε από την Εκκλησία συγγνώμη και έγινε πάλι δεκτός από αυτήν και το  212 χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος.

Το περί τριαδικού Θεού δόγμα του Χριστιανισμού, το οποίο από τον καιρό που διατυπώθηκε "σκανδάλισεν Ιουδαίους και Έλληνας", και δημιούργησε αιρέσεις και έριδες, παρέσυρε και το ορμητικό κι ανήσυχο πνεύμα του Αρείου, που δυσφορούσε για τον ανυπέρβλητο φραγμό του δόγματος, κι αναζητούσε, [με την ελευθερία του πνεύματος που αγαπά να ξεπερνάει τα διλήμματα και να υποτάσσει τα πάντα στον ίδιο έλεγχο και στην ιδία εξουσία], τρόπο ν' αρνηθεί τη δογματική τριαδικότητα του θεού, έτσι ώστε απόλυτα ελεύθερος και ανεμπόδιστος να εισχωρήσει στα βασίλεια των μυστηρίων για να τα ερευνήσει.

Ο Άρειος αφού μελέτησε πολύ καλά τις θεωρίες της Αλεξανδρινής και της Αντιοχειανής Σχολής κράτησε από αυτές  όσα ταιριάζανε με εκείνα που ο ίδιος πρέσβευε, και τα διαμόρφωσε σε μια δική του θεωρία, μαζί και με όσα είχε προσλάβει και από πνευματικούς ανθρώπους (Ωριγένη Λουκιανό, Μελέτιο κλπ) των οποίων είχε ενστερνισθεί απόψεις και διδαχές.

Στη συνέχεια, για τη  διάδοση και την επικράτηση της διδασκαλίας του, ο Άρειος  συνέταξε διάφορα άσματα και ποιήματα και τα μοίρασε στον λαό. Η διδασκαλία του βρήκε απήχηση σε πολλούς, τόσο μεταξύ των κληρικών, όσο και ανάμεσα σε λαϊκούς. Από αυτούς άλλοι θεωρούσαν πως η γνώμη του Αρείου ήταν σωστή, κι άλλοι πως δεν μπορούσε να βλάψει την αληθινή πίστη και το  δόγμα για την τριαδικότητα του Θεού.

Η διδασκαλία του Aρείου.

Ο Άρειος δογμάτισε ότι "ο υιός και λόγος του Θεού είναι μεν προ παντός χρόνου, αλλ' ουχί και υπάρχων, «ην ότε ουκ ην» και ότι δεν εγεννήθη εκ του πατρός, αλλά θελήματι του πατρός εκ του μηδενός εκτίσθη και επομένως ήτο κτίσμα εξ ουκ όντων, ότι ο Θεός δεν ήτο πάντοτε πατήρ, ουδ' ο υιός υπήρχε πριν γεννηθή, δηλ. κτισθή, αλλ' ουδέ εκ της ουσίας του πατρός αλλά ξένος αυτού κατ' ουσίαν, και επομένως ουδέ Θεός αληθινός, αλλά μετοχή θεοποιηθείς", κι έτσι ανέπτυξε το φιλοσοφικό του σύστημα, δηλαδή την αίρεσή του, με την οποία δέχεται ότι "συμβιβάζει την Μοναρχία και Μονοθεία προς την περί Τριαδικού Θεού του Χριστιανισμού διδασκαλίαν".
 
Ο Αθανάσιος, ο Μέγας -Στιβαρός αντίπαλος

Εκείνα τα χρόνια, ανάμεσα στους κληρικούς που περιστοίχιζαν τον Eπίσκοπο Αλεξανδρείας  ήταν και ο 20ετής διάκονος, Αθανάσιος. Νους βαθύς, με αυστηρή λογική, επιστήμη ευρεία, ωραίο λόγο , και απαράμιλλη ρητορική τέχνη, επρόκειτο να αντιπαρατεθεί προς  τις νέες θεωρίες κι αμφισβητήσεις που απειλούσαν την ουσία και την προέλευση της χριστιανικής διδασκαλίας.

Ο Αθανάσιος πρακτικός, οξύννους, ευφραδής, αξιόζηλος και με τόλμη, αμέσως εννόησε περί τίνος επρόκειτο και διείδε το βάραθρο, στο οποίο κινδύνευε να πέσει η Χριστιανική Πίστη. "Ο Αθανάσιος βλέπων το ασταθές του χαρακτήρος του αντιπάλου του, το ευμετάβολον και παλίμβουλον", επείσθη οτι ο Άρειος είτε επειδή δεν τολμούσε να εξηγήση σαφώς, είτε επειδή δεν είχε συνείδηση για το  τελικό συμπέρασμα των συλλογισμών αυτού, παρ' όλα αυτά "έτεινεν εις το ν' αρνηθή την θείαν του Σωτήρος φύσιν και καταβιβάση το κήρυγμά του εις την τάξιν ανθρωπίνου δόγματος", παραδίδοντας αυτό απογυμνωμένο από την πανοπλία της θείας αποκαλύψεως, στις διάφορες -σοβαρές ή/και χυδαίες- προσβολές των εχθρών και των αμφισβητιών αυτού.

Για το λόγο αυτόν, ώρμησε σε τούτον τον αγώνα με πολλή πεποίθηση, και βγήκε θριαμβευτικά νικητής. Αφιέρωσε ολόκληρη την ζωή του και όλες του τις πνευματικές και σωματικές δυνάμεις στην υπεράσπιση του ενσαρκωθέντος Λόγου με τέτοιο ατρόμητο θάρρος, ώστε δικαίως ονομάστηκε κατόπιν «Μέγας, στύλος και υποστηρικτής της του Χριστού Εκκλησίας».

Ο Μέγας Κωνσταντίνος

Στα χρόνια αυτά τα σκήπτρα του αχανούς Ρωμαικού Κράτους κρατάει ο (Μέγας και Ισαπόστολος) Κωνσταντίνος. Αυτός δυσανασχετούσε για το σχίσμα που απειλούσε την Εκκλησία, και απέστειλε στην Αλεξάνδρεια πρώτα-πρώτα επιστολή προς τον Επίσκοπον Αλέξανδρον, αλλά και προς τον Άρειο, παραινώντας τους να σταματήσουν να ερίζουν, να συμφιλιωθούν και να αποκαταστήσουν  την ειρήνη της Εκκλησίας.

Μάταιος κόπος. Διότι ο κομιστής της επιστολής, ο Επίσκοπος Κορδούβης, σαν έφτασε στην Αλεξάνδρεια, συμφώνησε με τον  Επίσκοπο Αλέξανδρο και κατεδίκασε τον Άρειο. Ο δε Άρειος, από την άλλη μεριά,  έγραψε πρός τον Κωνσταντίνο, μια επιστολή κάπως αυθάδη, παραπονούμενος για το ότι τιμωρήθηκε και του επεβλήθη  αργία.

Ο Κωνσταντίνος ως προς την ουσία του ζητήματος δεν είχε ιδίαν γνώμη και πεποίθηση, και κατ' αρχάς έδειξε κάποια αδιαφορία, επηρεασμένος ίσως και από τον Ευσέβιο (που ήταν καλός του φίλος και συμπαθούσε τον Άρειο) και γι' αυτό μάλλον δεν διέβλεψε πόσο επικίνδυνη ήταν η δοξασία του Αρείου.

Όμως, σαν επέστρεψε ο Επίσκοπος Κορδούβης άπρακτος, κι ο Κωνσταντίνος έμαθε για τις ταραχές που γίνονταν στην Αλεξάνδρεια, "καθ' ας οι όχλoι ουδέ τας εικόνας αυτού εσεβάσθησαν" τότε κατάλαβε ότι κάτι σοβαρότερο γινότανε, κι έστειλε στον Άρειο Επιστολή, καλώντας τον να 'ρθεί στη Βασιλεύουσα και να εξηγήσει ο ίδιος (ο Άρειος) στον Βασιλέα, τί ακριβώς συμβαίνει και ποιό είναι το δόγμα που αυτός πιστεύει.


Ο Άρειος παρουσιάστηκε λοιπόν μπροστά στο Βασιλιά, αλλά στη συζητήση αυτή, τόσο τον μπέρδεψε τον Κωνσταντίνο, " περί τας τοιαύτας λεπτολογίας ανεπιτήδειον (όντα)", ώστε τον έκανε να αμφιβάλει. Και πάντως, η διχόνοια και η ταραχή των πνευμάτων εξακολουθούσε, κι ούτε  φαινόταν τρόπος θεραπείας, έως ότου ο Βασιλιάς, "επενόησε το πρακτέον κατά την προκειμένην δυσχέρειαν και συνεκάλεσεν εν Νικαία της Βιθυνίας τους πανταχού Ιεράρχας της Χριστιανωσύνης εις Οικουμενικήν Σύνοδον, όπως εξετάσασα την του Αρείου διδασκαλίαν, λύση οριστικώς την μεγάλην ταύτην διαφοράν και αποδώση τη Εκκλησία την ποθουμένην ειρήνην".


[Παρατέθηκαν αποσπάσματα, από το βιβλίο του Αγίου Νεκταρίου «Αι οικουμενικαί σύνοδοι της του Χριστού Εκκλησίας, που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1892), αυτούσια, για λόγους προσοχής στο δογματικό μέρος ή διασκευασμένα στην καθομιλουμένη, για ευκολία και αμεσότητα].

Ο αρχαίος και ο νέος ελληνικός κόσμος, σήμερα [Αναδημοσίευση από παλαιότερη ανάρτηση]

 



Ο κόσμος μας. Κάποτε και τώρα.

Είναι αδιαμφισβήτητο το «μεγαλείο» του αρχαίου ελληνικού κόσμου, του πνεύματος και της ζωής που σάρκωσε. Γιατί τα είχε όλα, όσα μπορούσε η εποχή να δώσει. Ο λόγος απέκτησε τη δύναμη και τη σαφήνεια, που μόνο το φως μπορεί να δώσει στα πράγματα και μόνο η λαμπρότητα του ήλιου μπορεί να αναδείξει. Κι ο λόγος των αρχαίων έγινε δύναμη και φώς, έγινε συμπέρασμα και «κανόνας» ζωής. Μέτρο, ανάμεσα στον άνθρωπο και στον Θεό.

Αλλά δεν έφτασε να γίνει και πράξη ζωής του ανθρώπου. Το αρχαίο Ελληνικό πνεύμα, όσο και αν υπερτερεί των συγχρόνων του πολιτισμών, έφτασε ώστε η μέν φιλοσοφία του να εκπέσει σε σοφιστεία και λογο-παικτική, η δε πολιτεία (το πολιτεύεσθαι) να προκαλεί άγος και να συνιστά διαστροφή του πολιτεύματος, ενώ η δημαγωγία των πολιτικών της κάθε εποχής συχνά οδηγεί τις κοινωνικές ομάδες σε αλληλοσπαραγμούς, σε πολέμους και προδοσίες.

Η αρχαία Ελληνική Γραμματεία τελικά εξέπεσε σε «ρητορική» χωρίς αντικείμενο διδασκαλίας. Για τί πράγμα, εξ άλλου, θα μπορούσε να μιλήσει το ελληνικό πνεύμα την εποχή της ρωμαϊκής ακμής;

Αλλά δεν γίνεται πια να καταργηθούν τα πνευματικά ύψη που είχαν προσεγγιστεί. Τα πνευματικά ύψη, που θαρρείς ο Θεός οδήγησε εκεί τον άνθρωπο. Γιατί η μνήμη του ανθρώπου, σαν τα γνώρισε και σαν έζησε έστω και για λίγο μ' αυτά, ή σαν τ' άκουσε - παραμύθια, που μαγεύτηκε απ' αυτά-, νοσταλγικά πια τ' αναζητά και πεθυμά ένα καινούργιο συναπάντημα μαζί τους. Για να γλυκάνει της ψυχής την ξεραΐλα, τη σκλαβιά, την «πείνα» για το ωραίο και το υψηλό ή για να νοιώσει μέρος αυτών, κληρονόμος, δωρεο-δόχος, ή συνεχιστής της παλιάς και δημιουργός μιας νέας εφάμιλλης παράδοσης.

Ο μαθητής του Αριστοτέλη, ο Μ. Αλέξανδρος και η φιλοδοξία του να βγεί από τα ελληνικά σύνορα (βασιλιάς κι «ελευθερωτής» του κόσμου από την περσική επιθετικότητα και δεσποτεία, καλλιεργητής του ελληνικού πνεύματος και σ' άλλους τόπους, αφού διατηρεί τους τοπικούς άρχοντες -όπου μπορεί-, κλπ), αποτελεί τη θρυαλλίδα για την επόμενη φάση της δημιουργίας του Ελληνικού πνεύματος.

Και το ενδημών στον ελλαδικό χώρο πνεύμα, μετώκησε και μεγαλούργησε, στις τέχνες και στα γράμματα, στη Μικρά Ασία. Τον τόπο, όπου ο Αλέξανδρος μετέφερε τον ελληνισμό. Το πνεύμα και την ενέργειά του. Κι έκανε τον τόπο, κήπο, με θέατρα, και στίβους, και μ' εκπάγλου κάλλους ναούς και μνημεία (βλ. εδώ: Ελληνικούς Τόπους).

Όλη η Μικρά Ασία, έχει στα σπλάχνα της θαμμένα κι άθαφτα, ερείπια και ενεργά κτίσματα, μνημεία, ναούς παλαιούς και νέους, πόλεις ολόκληρες κτισμένες σε αλλεπάλληλα επίπεδα, για το φόβο των πειρατών, των εισβολέων και των εχθρών. Τόποι που γίναν Όμορφοι Ελληνικοί, με το Ελληνικό Πνεύμα-όχημα του κάλλους. Αλλά το κάθε όχημα προορίζεται για μια πορεία.

Και καθώς η Ελληνική γλώσσα διαδόθηκε στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου που θα μπορούσε άνθρωπος της εποχής να φανταστεί, και καθώς έγινε πια καλά γνωστή κι επικράτησε, ήρθε η ώρα η Ελληνική Γλώσσα να γίνει το όχημα ενός νέου κόσμου.

Εκείνη η (αρχαία ελληνική) φιλοσοφία και η γραμματεία χρειαζόταν ένα «ποτάμι, για να πέσει μέσα σ' αυτό, και να την οδηγήσει σε νέα παραγωγή και δημιουργία». Αυτό έγινε, με την εμφάνιση του Χριστού και της διδασκαλίας του, αλλά πολλοί είναι -ακόμη και σήμερα- που δεν το «είδαν». Στον Ευαγγελιστή Ιωάννη (κεφ. 12 § 20-23) διαβάζουμε: «Ήσαν δε τινες Έλληνες εκ των αναβαινόντων ίνα προσκυνήσωσιν εν τη εορτή. Ούτοι ούν προσήλθον Φιλίππω τω από Βηθσαϊδά της Γαλιλλαίας και ηρώτων αυτόν λέγοντες: κύριε θέλομεν τον Ιησούν ιδείν. Έρχεται Φίλιππος και λέγει τω Ανδρέα και πάλιν Ανδρέας και Φίλιππος λέγουσι τω Ιησού, ο δε Ιησούς απεκρίνατο αυτοίς λέγων: “ Ελήλυθεν η ώρα ίνα δοξασθή ο υιός του Ανθρώπου”».

Για την ακρίβεια, ο πολιτισμένος κόσμος έζησε μέ αυτή τη γνώση και την πληροφορία πολλές εκατοντάδες χρόνια, πριν από την άλωση της Πόλης και μετά, αλλά καθώς οι νέοι «πολιτισμοί που ανέτειλαν» με τις εξερευνήσεις, τις ποντοπορίες τους για νέα εδάφη και τη φιλοδοξία να διαδεχθούν την χιλιόχρονη πεθαμένη χριστιανική αυτοκρατορία, ο διαφωτισμός και ο μαρξισμός, έθαβαν κυριολεκτικά τους προηγούμενους! Κι από τους αρχαιοέλληνες βρεθήκαμε στο διαφωτισμό, χωρίς την ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία (που ιδιοτελώς τη βαφτίσανε «βυζάντιο», και μάλιστα εκατό χρόνια μετά την κατάλυσή της), χωρίς πατέρες της ερήμου, και κυρίως χωρίς ιερά εξέταση! Ναί, αυτό οι δυτικοί χριστιανοί ήθελαν οπωσδήποτε, να ξεχαστεί! να ξεχαστεί εντελώς η ιερά εξέταση και οι ληστρικές σταυροφορίες, οι αγριότητες και τα φονικά της γαλλικής επανάστασης η οποία ετοίμασε τον διαφωτισμό!

Σ' εμάς είναι καλά γνωστό πως η διδασκαλία του Χριστού συμπληρώνει και ταιριάζει με τα ελληνικά ιδεώδη (*). Όμως τούτη την αλήθεια την αποσιώπησαν όχι μονάχα ξένοι κι εχθρικά διακείμενοι προς το ελληνικό πνεύμα, αλλά κι έξοχοι αρχαιολάτρες, ελληνιστές. Και οι προγόνοπληκτοι Έλληνες. Μα έτσι άφησαν χωρίς προοπτική, χωρίς θέατρο, χωρίς στίβο το ελληνικό πνεύμα. Να είναι μια δάδα που καίει, μα δεν φωτίζει, ούτε θερμαίνει. Να είναι ένας σπόρος πεταμένος ανάμεσα σε πέτρες, χωρίς τη δυνατότητα να καρπίσει. Να είναι γνώση και πληροφορία, χωρίς χρήση και αντικείμενο.

Η γονιμοποίηση του αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος από τη Χριστιανική Διδασκαλία -είναι γεγονός, πως- οδήγησε σε ουράνια ύψη σύλληψης και δημιουργίας (θεολογία πεζογραφία, σχόλια, θεολογική ποίηση και φιλοσοφία, ζωγραφική και διακοσμητική τέχνης).

Η έρημος γέμισε από αναζητώντες την συνάντηση με το Θείο, κι οι ερημίτες αυτοί έγραψαν θεολογικά έπη, άγνωστα σε πολλούς σήμερα, που γι' αυτό ακριβώς-επειδή δεν τα γνωρίζουν- θεωρούν την πίστη στη διδασκαλία του Χριστού κάτι ρηχό και αφελές.

Πολλοί από τους πατέρες αυτούς σπουδάσανε φιλοσοφία στην Αθήνα, όπως ο Μέγας Βασίλειος και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος ο Ναζιανζηνός, που μαζί με τον Ιωάννη το Χρυσόστομο είναι οι γνωστοί μας Τρεις Ιεράρχες. Οι τρεις τους έχουν έργο εφάμιλο των μεγάλων τραγικών μας, αλλά με αντικείμενο τη συνάντηση του ανθρώπου με την αγάπη του Χριστού. Τη Θέωση του ανθρώπου και τη γνωριμία του με την παρουσία του Θεού κάθε στιγμή στην ζωή του.

Τόσο ζωντανή ήταν η επίδραση της Ελληνικής Γραμματείας στην παιδεία και την ζωή των πατέρων αυτών, που φαίνεται από το έργο ζωής τους, αλλά και απο το σύγγραμμα του Μεγάλου Βασιλείου με τίτλο: «Προς τους νέους, όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο λόγων» («Προς τους νέους, πώς να ωφεληθούν από την ελληνική γραμματεία). Γιατί η δημιουργία και η αγάπη τίποτε δεν αφήνει να πάει χαμένο. Όλοι και όλα είναι μέρος της δημιουργίας του κόσμου, και προωρίζονται για το καλό όλων.

Ας μην αναφερθούμε ειδικά στους άλλους πατέρες που δίδαξαν και έγραψαν, όπως π.χ. ο Ιωάννης ο Σιναΐτης, ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός και τόσοι άλλοι, που έγραψαν και γράφουν, διαρκώς έκτοτε και αδιαλείπτως.

Είναι πια διαπιστωμένο γεγονός πως οι πολιτισμικοί αναβαθμοί χαρακτηρίζονται από αναστατώσεις, φανατισμούς, επιθετικότητα, ακόμη κι εγκληματικότητα. Δεν πρέπει να μας παραξενεύουν οι εκδηλώσεις αυτές. Ας θυμηθούμε, τα εγκλήματα της εξουσίας και τις συνωμοσιες των ρωμαίων, με τους διωγμούς των χριστιανών και τις μονομαχίες στο κολοσσαίο. Την μαύρη σελίδα που έγραψε με την ιερά εξέταση η δυτική Εκκλησία, και τα φονικά της Γαλλικής επανάστασης, η οποία γέννησε τον Διαφωτισμό, κλπ. Σε μια τέτοια εποχή ζούμε σήμερα. Ο κόσμος, όπως τον ξέραμε, αλλάζει. Τέλειωσε η ζωή των ανθρώπων με πνεύμα, καλλιέργεια, θέληση, πίστη, κρίση, επιλογή, και απόρριψη. Από εδώ και στο εξής τα πάντα τείνουν να γίνουν ένα σύστημα, με πολλά γρανάζια, όλους εμάς. Η πολιτική, η οικονομική, η εθνική και η πολιτιστική μας ταυτότητα και ιδιοπροσωπία, όλα πια συγ-χέονται σε ένα μεγάλο χωνευτήρι. Για την ελαχιστοποίηση του κόστους, τη μεγιστοποίηση του κέρδους και τις μικρότερες δυνατές διαταραχές στα πλάνα κυριαρχίας. Όχι πρωτοβουλία, όχι δυνατότητα, όχι ελευθερία. Δικαιώματα ναί, ελευθερίες ναί, δυνατοτητες ναί. Όσο περισσότερα τόσο μεγαλύτερη η αίσθηση ανεξαρτησίας και τόσο πιο πιθανή η μη εφικτή άσκηση αυτών.

Είναι καλά ενημερωμένος, όποιος γνωρίζει ότι: θυμό έχουν εκείνοι που θέλουν, κι όχι εκείνοι που έχουν. Θυμώνει ο ειδωλολατρικός κόσμος που κηρύσσεται η αγάπη του Θεού. Θυμώνει ο άρχοντας που δεν προσκυνιέται πια σαν Θεός. Θυμώνει ο χριστιανός που τον περιφρονούν, τον συκοφαντούν και τον καταδιώκουν και φανατισμένα αντεπιτίθεται. Θυμώνει ο δουλοπάροικος που δεσπόζει στη ζωή του και στο σπίτι του ο φεουδάρχης. Θυμώνει ο προλετάριος που τον εκμεταλλεύεται το κεφάλαιο. Θυμώνει ο Χίτλερ που υπάρχει κάποιος και χαλάει την εικόνα που ο ίδιος έχει για τον εαυτό του και τη ράτσα του, και γι' αυτό τον εξαφανίζει στους θαλάμους αερίων και τον καίει στα κρεματόρια. Θυμώνει ο βουλευτής που έχασε την έδρα του, γιατί έχασε τα προνόμιά του. Αγωνίζεται θυμωμένα και με πείσμα η αντιπολίτευση για να γίνει εξουσία, και μόλις γίνει, ημερεύει. Κάνει τα ίδια, οπως οι προηγούμενοι.

Και σήμερα πια, που η ψυχολογία έχει προχωρησει πολύ στις διαπιστώσεις της, οι ισχυροί, που θέλουν κι άλλα, θέλουν να μας πείσουν πως αυτοί ορίζουν. Και επειδή είναι καλά ενημερωμένοι, γι' αυτό ακριβώς δεν είναι -δεν φαίνονται- πια θυμωμένοι. Είναι ήρεμοι! Είδατε πόσο γαλήνιοι κι αδιάφοροι μας επιτάσσουν να υποταχτούμε στην αιχμαλωσία;

Για το λόγο αυτόν, δηλαδή για την εικόνα του βέβαιου και ασφαλούς, του ακλόνητου και κυρίαρχου, συγκεντρώνονται κάθε τόσο στις λέσχες και συμφωνούν. Μετά βγαίνουν όλοι μαζί, σύμφωνοι, με προγράμματα και σχέδια εν κρυπτώ αποφασισμένα. Κι ο πολίτης, ο μικρός λαός, ο φτωχός και χρεωμένος λαός, δεν μπορεί να αντισταθεί.

Μα αυτή η ηρεμία που καθρεφτίζεται στα πρόσωπα των αρχόντων του κόσμου δεν είναι εκείνη που σε γαληνεύει και δεν μπορείς να αφήνεσαι στο λόγο τους και στο νόημά του. Είναι το ένδυμα του σώματος αυτή η μάσκα, κι όχι η «στολή της ψυχής» τους. Και γι' αυτό δεν μπορούν μ' αυτή τη μάσκα του εγωϊσμού και της δια-φθοράς, να ειρηνέψουν τον κόσμο και να γιατρέψουν το άλγος του.  Γιατί η ειρήνη τους δεν είναι για τους ανθρώπους, αλλά για τον εαυτό τους, για τα συμφέροντα και για τις συμμαχίες τους (**).

Και γιατί, ακόμη κι αν οι άρχοντες του κόσμου τούτου ακούσανε κάποτε το λόγο της αγάπης, ο λόγος ετούτος έμεινε γι'αυτούς μια πληροφορία, μια αναφομοίωτη -και γι' αυτό στείρα- επιρροή. Το ίδιο συμβαίνει και με το Ελληνικό πνεύμα, το οποίο πλείστοι όσοι μνημονεύουν ακόμη, αλλά ελάχιστοι υιοθετούν ως πράξη τους τα προστάγματα και τη σοφία του.

Αν η ψυχή δεν ψέλισσε ποτέ της τα πανανθρώπινα αιτήματα κι ερωτήματα που διατυπώθηκαν και διακηρύχτηκαν με τον Ελληνικό τον λόγο, πώς θα μπορέσει να κατανοήσει και να βιώσει την αγάπη του Χριστού για την ολότητα του κόσμου; Αν ποτέ του ο άνθρωπος δεν βγήκε από το εγωτικό σαρκίο του και δεν ενηλικώθηκε πνευματικά, πως θα καταλάβει ότι ο κόσμος μας, υπάρχει για όλους; πώς να νοιώσει εκείνο το «Ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην, ουκ ένι δούλος ουδέ ελεύθερος, ουκ ένι άρσεν και θήλυ· πάντες γαρ υμείς είς εστέ εν Χριστώ Ιησού» (Επιστολή Παύλου, προς Γαλάτας κεφ. 3 εδ. 28). (***)

Αν τα μεγάλα μαθήματα ζωής και πολιτισμού δεν αλλάξουν τον άνθρωπο, τότε δεν υπάρχει γνωριμία μαζί τους, ακόμη κι αν ψελλίζει με τα χείλη σπαράγματα από την ουσία τους. Είναι σαν κουβαλάει στην τσέπη του ένα πολύτιμο δαχτυλίδι που δεν το φορεί, γιατί δεν είναι στα μέτρα του.

Ο Χριστός κάθε μέρα «ξανασταυρώνεται», γιατί ματώνει η αγάπη που κήρυξε για όλους τους ανθρώπους. Κι αυτό είναι κακό για τους ανθρώπους. Αλλά αυτή 'ναι ακριβώς και η δική μας ευκαιρία, για να επιλέξουμε.

Τί να επιλέξουμε; Ό,τι μας ενώνει, δηλ. το καλό και τη ζωή ασφαλώς. Γιατί το κακό είναι η απουσία του καλού, είναι θάνατος. Και μας χωρίζει. Κι επί τέλους, για να δώσουμε στο ελληνικό πνεύμα από το οποίο εμφορούμεθα, την προοπτική του! Γιατί αν το κάλλος του λόγου δεν σαρκωθεί σε κάλλος ψυχής, σε αρετή, ο λόγος παραμένει κενός.

Σημειώσεις

(*) βλ. ενδεικτικά:
Ιησούς: “ Ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται και ο ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται.”
Χείλων ο Λακεδαιμόνιος (600 π.Χ.): “Τα μεν υψηλά ταπεινούν (ο Θεός), τα δε ταπεινά υψούν.”
Ιησούς: “ Αγαπάτε τους εχθρούς υμών” Ματθ.κεφ.5 §44
Κλεόβουλος ο Ρόδιος (500 π.Χ.): “ Τον δε εχθρόν φίλον ποιείν.”
Ιησούς: “ Ευεργετείτε εκείνους που σας μισούν” Ματθ.κεφ.5 §44.
Κλεόβουλος ο Ρόδιος (500 π.Χ.): “ Τον δε εχθρόν ευεργετείν”.
Ιησούς: “ Ουκ επιορκήσεις” Ματθ.κεφ.5 §33.
Πυθαγόρας: (580 π. Χ.) “Σέβου όρκον.”
Ιησούς: “ Μακάριοι οι πεινώντες και διψώντες την δικαιοσύνην.”
Πλάτων (427 π.Χ.): “Η δικαιοσύνη είναι το μεγαλύτερον αγαθόν για την ίδια την ψυχήν.”
Και ο χρυσός κανών
Ιησούς: “Όλα όσα θέλετε να σας κάνουν οι άνθρωποι, κάνετε και σείς τα ίδια σ΄ αυτούς.”Ματθ.κεφ.7 §12
Ισοκράτης (430 π.Χ.): “Μην κάνετε στους άλλους εκείνα για τα οποία εσείς θυμώνετε όταν τα κάνουν οι άλλοι σε σας.” (πηγή)

(**)
"Ειρήνην αφίημι υμίν, ειρήνην την εμήν δίδωμι υμίν· ου καθώς ο κόσμος δίδωσιν, εγώ δίδωμι υμίν..." (από το Κατά Ιωάννην Ευαγγέιο, κεφ. 14 εδ. 27), [Φεύγω και σας αφήνω ειρηνεμένους. Σας δίνω τη δική μου την ειρηνη. Δεν σας δίνω την ειρήνη που δίνει ο κόσμος...].

(***)
Στα «Γεροντικά» βρίσκεται γραμμένη, ανάμεσα σε πολλές, κι ετούτη η μικρή ιστορία: Πως κάποτε βρισκόταν σε μια μεγάλη πόλη ο Επίσκοπος της περιφέρειας, μεγάλων χαρισμάτων άνθρωπος. Όλοι αποφάσισαν να πάνε στο ναό για να δούν και τον Επίσκοπο. Ως και η εταίρα της περιοχής, στολίστηκε να πάει. Μεγάλη κατακραυγή όμως σηκώθηκε εναντίον της, «πώς τάχα τόλμησε αυτή, μια αμαρτωλή, να βεβηλώσει το ναό και να ασεβήσει με την παρουσία της προς τον Επίσκοπο». Σαν τό 'μαθε ο Επίσκοπος, είχε άλλη άποψη. Τους κάλεσε όλους, να την προϋπαντήσουν, και σαν αυτή έφτασε καταστόλιστη με την άμαξά της, ο άγιος γέροντας απευθύνθηκε προς τον λαό, λεγοντάς τους: «Αγαπημένοι μου αδελφοί, βλέπετε πόσο στολίστηκε η γυναίκα αυτή για να προσελκύσει την προσοχή μας στο διάβα της. Ελάτε λοιπόν, κι όλοι εμείς ας στολίσουμε την ψυχή μας, με αρετές, ώστε να την προσέξει και να την βραβεύσει ο Χριστός».


 * * * * * * * * * * * * 
Τούτο το σημείωμα το προκάλεσε ο Κ. Παπαχρήστου. Και γι' απάντηση, έγραψα τούτο «το παραμύθι», χωρίς επιστημονικές αξιώσεις, μα με την αγάπη που έχει κανείς για τις ρίζες του, για τους βλαστούς  του δένδρου, απ' το οποίο κρατάει, και για τους καρπούς που (με την συμβολή του) θα παραχθούν, άσχετα από το αν θα τους γευτεί ο ίδιος. Πιστεύοντας απλώς στο ατομικό χρέος.
 
Τούτο το σημείωμα αναδημοσιεύεται μετά την επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου, και την υπογραφή της περίφημης διακήρηξης, λές κι είναι ποτέ δυνατόν να φιλιώσει η αλεπού με την κότα. 

Δευτέρα 11 Δεκεμβρίου 2023

Μια ευχή. Για τις μέρες που έρχονται...[Αναδημοσίευση από παλαιότερη, αλλά επίκαιρη, ανάρτηση]

 


 

Τις Χριστουγεννιάτικες. Πόσοι δε σκεφτήκαμε μια ευχή για  τους φίλους και τους αγαπημένους μας. Πόσοι δεν προβληματιστήκαμε για το περιεχόμενο της ευχής μας, και για τα πρόσωπα που θα την παραλάβουν!

Ο καθένας χρειάζεται και μια ευχή για την περίπτωσή του. Και δεν μπορεί να είναι ίδιες όλες οι ευχές, αφού είναι διαφορετικοί οι αποδέκτες.

Οι φίλοι μας, που έχουμε μοιραστεί μαζί τους  τόσα ερωτήματα, τόσα προβλήματα, τόσα όνειρα,  αν και είμαστε άνθρωποι με τόσο διαφορετικούς χαρακτήρες!

Οι αγαπημένοι μας συγγενείς, που μαζί τους ζήσαμε τόσα ωραία και τόσα δύσκολα, τόσα διδακτικά, τόσες περιστάσεις αλληλεγγύης, αγάπης, αρρώστειας και συμπαράστασης! Χαράς και ευτυχίας!

Οι συνάδελφοι, οι γνωστοί, οι γείτονες, οι συνεργάτες.

Ό,τι κι αν είναι οι αποδέκτες της Χριστουγεννιάτικης ευχής μας, ενδεείς, ή βολεμένοι,  απλοί, ανοιχτοί  κι ευχάριστοι ή εγωϊστές, αυταρχικοί, αχάριστοι  και απλησίαστοι, τσιγκούνηδες ή γαλαντόμοι,  πάντα μουτρωμένοι ή χαρίεντες και προσηνείς,  ευγενικοί και φιλόφρονες, ή  βασανισμένοι και μόνοι, όλοι την περιμένουν και την θέλουν την ευχή μας. Είναι ένα στοιχείο για το ψυχικό μας δέσιμο μαζί τους. Στοιχείο επιβεβαίωσης της προσωπικής μας σχέσης.

Ας είμαστε λοιπόν, ανοιχτοί σε μια ευχή αγάπης για τον άνθρωπο. Για τον κάθε άνθρωπο, να γίνει όπως αγαπάει, και να του ευχηθούμε ό,τι θέλει να είναι είναι για καλό του. Να του ευχηθούμε να χαρεί την ελευθερία του με ό,τι εκείνος  επιθυμεί.Κι αν δεν το ξέρουμε εμείς, εκείνος το ξέρει.

Αν ό,τι ζητάμε για την ευτυχία μας, δεν έχει μέσα τους άλλους, να ξέρουμε ότι αυτό που θα μας φέρει η πλήρωση της εσωστρεφούς επιθυμίας μας, θα είναι μια ευτυχία μοναχική, λίγη, πρόσκαιρη, ατελής και φευγαλέα. Μετά κάτι άλλο θα θέλουμε για να ξανα-είμαστε ευτυχισμένοι.

Η αληθινή ευτυχία, πιστεύω ότι βρίσκεται στη χαρά και στην ευδαιμονία της αγάπης για όσα ήδη έχουμε, και της ευχαριστίας για όσα ήδη μπορούμε. Και για τούτο (για ό,τι έχουμε και για ό,τι μπορούμε) πρέπει να είμαστε ευγνώμονες.

Η συναίσθηση της  ευγνωμοσύνη είναι μια βαθειά ανθρώπινη στάση, γιατί έτσι αναγνωρίζεται πως εκείνος που  αισθάνεται ευγνώμων, είχε την καλή ευκαιρία να ζεί σε συνθήκες, και, κυρίως, με ανθρώπους, που τον κάνουν να αισθάνεται αγαπημένος και πλήρης. Σε αυτή την ψυχική κατάσταση ο άνθρωπος θέλει να ανταποδώσει στους δικούς του  μια ευχαριστία, για τη χαρά να μοιράζεται την ανθρώπινη αγκαλιά κι αγάπη. Για την συμπόρευση.


Τούτες τις μέρες λοιπόν, θυμάμαι ξανά και ξανά, την πολύ όμορφη ευχή, προσευχή και ανταπόδοση, που ο Υμνωδός της Εκκλησίας μας έγραψε για το Χριστό, που τόσο ταπεινά ήρθε στον κόσμο, για να μας αγκαλιάσει όλους, και  η οποία (προσευχή) αναμέλπεται στις προ των Χριστουγέννων ημέρες. Την θυμάμαι και την μεταφέρω για να τιμήσουμε κι εμείς την δωρεά που ελάβαμε με την ενανθρώπηση του Θεού.

Να η Προσευχή:

«Τί σοι προσενέγκωμεν, Χριστέ,
ότι ώφθης επί της γης ως άνθρωπος δι’ημάς;
Εκαστον γαρ των υπό σου γενομένων κτισμάτων,
την ευχαριστίαν σοι προσάγει:
οι Αγγελοι τον ύμνον, 
οι Ουρανοί τον αστέρα, 
οι Μάγοι τα δώρα, 
οι Ποιμένες το θαύμα, 
η γή το σπήλαιον, 
η έρημος την φάτνην, 
ημείς δε Μητέρα  Παρθένον. 
Ο προ αιώνων Θεός, ελέησον ημάς.»

Κι εγώ την ένιωσα, ελεύθερα και παιδικά, έτσι: 

«Τί να προσφέρουμε, Χριστέ, σε Σένα, 
Που φανερώθηκες στη γή, σαν άνθρωπος για μάς;
Καθένα από τα κτίσματά σου
Τη δική του Ευχαριστία προσκομίζει στη χάρη Σου:
οι Αγγελοι τον ύμνο, 
ο Ουρανός τ’ολόλαμπρο αστέρι, 
οι Μάγοι τα πολύτιμα δώρα τους, 
οι Ποιμένες το θαύμα της ταπείνωσής Σου, 
η γή τη φτωχική σπηλιά, 
η έρημος τη φάτνη, 
Κι εμείς  την Πάναγνη  Μητέρα
Εσύ, ο άναρχος Θεός, σπλαχνίσου μας!»

Η ευγνωμοσύνη είναι έκφραση του ενάρετου ανθρώπου για κάθε δωρεά που απολαμβάνει. Υλική ή  ηθική. Λόγου ή έργου.  Από τον καθένα. Αρχής γενομένης από τους δικούς του ανθρώπους. Γιατί, αν στους ξένους χρωστάμε μια ευχαριστία, έστω και τυπική, στους δικούς μας χρωστάμετην ύπαρξή μας, τη συντροφιά, την αγάπη και τη συμπαράστασή τους. Όχι γιατί οι δικοί μας άνθρωποι καταγράφουν ό,τι μας δίνουν, και περιμένουν ανταπόδοση. Αλλά γιατί η λήψη, μας καθιστά υποχρέους. Τουλάχιστον ευγνωμοσύνης.

Η ευγνωμοσύνη, είναι το κατώφλι της ανθρωπιάς. Και η ανταπόδοση είναι το πρώτο βήμα στην πνευματικότητα και τον εξανθρωπισμό μας.

Σημ. Η εικόνα της Γέννησης είναι βυζαντινή  (1428) αγιογραφία από την «Παντάνασσα» του Μυστρά, στην Λακεδαίμονα, την πατρίδα μου.

Σάββατο 9 Δεκεμβρίου 2023

Διαβάζοντας λογοτεχνικά κείμενα

Κάθε φορά που αφοσιώνομαι για να διαβάσω  ένα "λογοτέχνημα" που μου σύστησαν, κατ' αρχήν είμαι επιφυλακτική και προχωρώ ανιχνεύοντας τον λόγο για το οποίο θα φτάσω μέχρι το τέλος του. 

Και τούτο, γιατί σε κάθε βιβλίο που διαβάζω, προσπαθώ να αποκομίσω για τον εαυτό μου και για την ζωή μου, όση μπορώ από την πείρα, την τέχνη την τόλμη,  την αναζήτηση, αλλά και την γνώση του συγγραφέα που κοπίασε ώστε να αποθέσει, τελικά, την σοφία του, στο πόνημά του. Με τον τρόπο αυτόν αποθησαυρίζω  για την πνευματική και προσωπική μου βελτίωση, τον κόπο και την εμπειρία του συγγραφέα, και διδάσκομαι παιδαγωγούμενη από τις δικές του προσπάθειες και δοκιμασίες. 

Ανεκτίμητης σημασίας, είναι οι σκέψεις και οι κρίσεις, οι θέσεις και οι δισταγμοί του συγγραφέα, πριν από κάθε δράση και απόφαση των προσώπων του έργου. Γιατί αυτός ο προβληματισμός είναι που δίνει τον τόνο στην πνευματική, την ηθική, την λογική, την  γνωστική και την συνολικά τεκμηριωμένη εισφορά του συγγραφέα  μέσα από το έργο του.

Κάποτε, διαβάζοντας αρκετές σελίδες, συνέβη να αναρωτηθώ αν υπάρχει λόγος να προχωρήσω, επειδή έτυχε να μην βλέπω σχετικά σημάδια. Ωστόσο, απεφάσισα να συνεχίσω, για να διαπιστώσω αν υπάρχει ένας τουλάχιστον λόγος! Και τον βρήκα, λίγο πριν από την σελίδα 300! Κι αυτός ο λόγος ήταν το μόνο ενδιαφέρον σημείο ενός ολόκληρου βιβλίου! Ένα μόνο σημείο, και μάλιστα πολύ απλό και αυτονόητο! Πόσος χαμένος χρόνος ανάγνωσης!

[Αν σε ένα βιβλίο αναπτύσσονται κατά παράταξιν καθημερινότητες και ασημαντότητες, αυτό δεν προσφέρει σε κανέναν τίποτε και η αξία του "λογοτεχνήματος" είναι μάλλον αρνητική. Αν δεν υπάρχει το χάρισμα στην πλοκή, ας υπάρχει τουλάχιστον η ομορφιά του λόγου! Ο λόγος είναι όχημα σκέψης, συναισθημάτων, έχει την αισθητική και την αυτονομία του!]

Υπάρχουν βιβλία, που ακόμη και μόνος ο τίτλος αρκεί για να  σε αιχμαλωτίσει. Μου συνέβη, μερικές φορές. Τελευταία φορά ήταν με το βιβλίο "Ίδιοι Καιροί" της Μαρίας Περάκη-Ρούγγα! Με συνεπήρε, γιατί ένοιωσα πως αναφέρεται σε ερωτήματα και διλήμματα, παθήματα ή δοκιμασίες που καθένας μας θα μπορούσε να συναντήσει στη ζωή του. Και πράγματι. Αλλά, η συγγραφέας βαίνει πέραν των αρχικών μου προσδοκιών και εντυπώσεων. Όχι μόνο καθένας μας, αλλά κάθε κοινωνία, και κάθε ιστορική περίοδος! Η ζωή ολόληρη!

Κι όλα αυτά δίνονται με το ξεκίνημα μιας προσωπικής αναζήτησης για αυτογνωσία, και στη συνέχεια ιχνηλατούνται αντίστοιχες καταστάσεις άλλων ανθρώπων, άλλης, ιστορικά, εποχής και άλλης κοινωνίας, και μάλιστα με  ιδιαίτερα σημαίνον ιστορικό στίγμα.


Κυριακή 19 Νοεμβρίου 2023

Βιβλιοδρόμιο:" Ίδιοι Καιροί" της Μαρίας Περάκη-Ρούγγα

Το βιβλίο της κ. Μαρίας Περάκη-Ρούγγα "Ίδιοι καιροί" είναι εντυπωσιακό, τόσο από πλευράς των θεμάτων που θέτει, όσο και από πλευράς του τρόπου που τα χειρίζεται η συγγραφέας.

Τα θέματα είναι κυρίως αυτογνωστικές αγωνίες και προσπάθειες, ως μια έντιμη, έλλογη, συνειδητή και ακάματη στάση ζωής. Χαρακτηριστικό ελληνοπρεπούς τρόπου και νοήματος ζωής.

Τα τιθέμενα θέματα, που αρχικώς είναι προσωπικού ενδιαφέροντος, στη συνέχεια, προβάλλονται σε συλλογικό, εθνικό αλλά και υπερεθνικό επίπεδο, και καταλαμβάνουν το σύνολο της πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Η συγγραφέας αναγνωρίζει  ιστορικά την τεράστια συμβολή των διανοουμένων που θέλουν να ασχοληθούν και ασχολούνται με αυτά τα ζητήματα. Μελετά την δράση των προσώπων εξουσίας, με αρμοδιότητες και κοινωνική/πολιτική ευθύνη, που στέκονται αδρανείς ή φαλκιδεύουν τον αγώνα τον καλό που άλλοι δίνουν, και κυρίως εστιάζει στην δράση συγκεκριμένων διανοούμενων με τους οποίους ταυτίζεται, συμπράττει και  συμπάσχει. 

Η συγγραφέας (που μιλάει σε πρώτο πρόσωπο, ακόμη και όταν παίρνει τη θέση άλλου προσώπου, και μάλιστα άλλης εποχής), διακατέχεται από την αγωνία για την κατανόηση της ουσίας των αδιεξόδων της και εκτιμά ιδιαιτέρως την επίτευξη μιας ακοίμητα αγωνιστικής στάσης στην έρευνα των πολιτικών και κοινωνικών ζητημάτων και την θετική δράση των προσώπων με τα οποία συμπάσχει και αγωνίζεται από το ίδιο μετερίζι μ' αυτά.

Μας παραδίδει μαθήματα επιμονής και μεθοδολογίας για την προσπάθεια που κάνει προς αυτογνωσία και επίσης μαθήματα βαθιάς γνώσης στα κοινωνικά και πολιτικά ερωτήματα που ερευνά, καθώς είναι πολύ καλά ενήμερη για την λογοτεχνία και τα πρόσωπα στη Γαλλία (Emile Zola) των οποίων την λογοτεχνική και πολιτική δράση αναλύει και φαίνεται να ενστερνίζεται.

Το βιβλίο είναι πολύ καλογραμμένο, ρέει και διαβάζεται εύκολα, από αγωνία για την εξέλιξη της έρευνας και της πλοκής. 

Προσωπικά το διάβασα απνευστί! Αλλά δεν τέλειωσα μαζί του. Έχει ακόμη πολλά να μου δώσει!
Έμαθα, ωστόσο,  πολλά, σε προσωπικό επίπεδο, και ακόμα περισσότερα σε λογοτεχνικό, ιστορικό και πολιτικό. 

Η συγγραφέας, δεν έγραψε απλώς ένα μυθιστόρημα. Στοχάστηκε φιλοσοφικά, κι έκανε μια ιστορική και λογοτεχνική, πολιτική και κοινωνιολογική διαδρομή μέσα από τα κοινά ερωτήματα διαφορετικών ανθρώπων, κοινωνιών και εποχών, όπου πάντα υπάρχουν άνθρωποι με ήθος, αγωνιζόμενοι για λύσεις και απαντήσεις, που αφήνουν το στίγμα τους στην εποχή τους,  και πάντα βρίσκονται εκείνοι που δημιουργούν εμπόδια και απομακρύνουν τις λύσεις. Καμμιά φορά, μάλιστα, εξοβελίζουν τους αγωνιζόμενους για την εύρεση των λύσεων ή την τήρηση των κανόνων. Το κακό όμως δεν είναι παντοδύναμο! Δεν μπορεί να καταργήσει τα πάντα. Αρκεί μια σπίθα για να σωθεί το φώς, και το φώς θα δείχνει πάντα το καλό. Γιατί το κακό είναι η απουσία του καλού.

 

Σημείωση:Ο τίτλος μου έφερε στον νού, το διήγημα του Τσέχωφ "Ο φοιτητής".