"Γιατί ερωτευόμαστε αυτούς που είναι στην «κοσμάρα» τους";

 

Τούτες τις μέρες, διαβάζω εδώ, ένα άρθρο [με τον παραπάνω τίτλο] και βρίσκω πως η "επιστήμη" έχει μελετήσει καλά το φαινόμενο. Οι διάφοροι ειδικοί έχουνε για το θέμα απίστευτα γλαφυρές απόψεις. Η ψυχολογική θεωρία με την ειδική της ορολογία, μας έχει γεμίσει με συνταγές και θέσφατα, σαν να θέλει να κατευθύνει μάλλον, [κάπως έτσι κάνουν και οι αποτυχημένες μαμάδες, που δίνουνε οδηγίες διαχείρισης (του ετέρου ημίσεος) του τέκνου τους, δείτε εδώ], παρά να συμβάλει στην εμβάθυνση της κατανόησης των φαινομένων. Καμμιά φορά, μάλιστα, η εν λόγω "επιστήμη", μπαίνει στον πειρασμό να εξηγήσει και να διερμηνεύσει πράγματα που ξεφεύγουν από "το αντικείμενό της".

Άλλο πράγμα, ότι βαφτίζουμε "επιστήμη" την ενασχόληση με ένα γνωστικό αντικείμενο, που από την φύση του, δεν προσφέρεται για "επιστημονική" διερεύνηση, επιβεβαίωση και γνώση. Κι αυτό, αποτελεί θέση, πολλών θετικών επιστημόνων που από το αντικείμενό τους[το οποίο  επιδέχεται την σκληρή και άτεγκτη βάσανο του πειραματισμού και κυρίως της απόδειξης] γνωρίζουν καλά, πότε η διερεύνηση -και ποιό αντικειμένο-  μπορεί να χαρακτηριστεί "Επιστήμη" και "Επιστητόν" αντιστοίχως.

Ας είναι καλά η στατιστική, που αναδεικνύει -με βάση την πυκνότητα ομοιογένειας- τις διάφορες ανθρώπινες αντιδράσεις [οι οποίες υπαγορεύονται υπό σχετικά όμοιες συνθήκες], ως επιστημονικές, θέσεις και δογματικά αξιώματα. Αυτό όμως δεν είναι επιστήμη, ίσως είναι πρακτική μεθοδολογία, ίσως είναι απλές πρακτικές, που αφορούν την πολιτική, την παιδαγωγική, την αντιμετώπιση των διαφόρων χαρακτήρων, τις φοβίες, την συνύπαρξη, την συνεργασία κλπ. τομείς των ανθρώπινων εκδηλώσεων και εκφράσεων, όπου αντικείμενο είναι η ιδιοτελής αντιμετώπιση ή η χειραγώγηση των ανθρώπινων αντιδράσεων και επιλογών.

Η μεθοδολογία της επιστήμης κατά τούτο είναι χρήσιμη στους τομείς αυτούς: ότι παρέχει το πρότυπο οργάνωσης των πληροφοριών που συγκεντρώνονται  για το σχετικό πεδίο και προσφέρει τον  κώδικα δομής και ιεράρχησης των συμπερασματικών παρατηρήσεων. Κι αυτό, συνήθως,  προς εξαγωγή της μέγιστης δυνατής ωφέλειας. Για κάποιους.

Σήμερα, η σεξουαλική δραστηριότητα έχει γίνει υπαρξιακός αυτοσκοπός και καταναλωτικό αγαθό, μόδα, κριτήριο κοινωνικής επιφάνειας και προσωπικής ακτινοβολίας, κι έχει -τρόπον τινά-αναχθεί και σε κορυφαίο ανθρώπινο δικαίωμα. Φτάνει μάλιστα στο σημείο, να συνιστά προσωπική προσβολή για κάποιον, αν θεωρηθεί πως δέχεται κριτική για την ανά πάσα στιγμή επιλογή (από αυτόν) νέου ερωτικού συντρόφου [γιατί ο προηγούμενος... πάλιωσε ή έγινε συνήθεια κλπ], σαν να πρόκειται για το ίδιο φαγητό ή για το ίδιο ρούχο.

Αν πράγματι ερωτευόμαστε αυτούς που είναι στην «κοσμάρα» τους, ένα είναι βέβαιο: ότι τα ψεγάδια των προσώπων αυτών, δεν κρύβονται επ' άπειρον, κι η πραγματικότητα στο τέλος θα φανεί, όσος χρόνος κι αν περάσει. Εξ άλλου,  δεν είναι εύκολο να κοροϊδεύεις κάποιον για πάντα, αν -μάλιστα- δεν το θέλει ο ιδιος να εξαπατάται.

Ας μην αφιβάλλουμε! Κανείς δεν αντέχει την δυστυχία της καταδυνάστευσης, κανείς δεν υποτάσσεται εκουσίως για πάντα, και κανείς δεν αναιρεί τις αξίες του αν δεν βρεί ανώτερες.

Εκτός εάν τα ανταλλάγματα (ή τα κέρδη) είναι σπουδαία. Γιατί αυτό είναι μεγάλη πρόκληση. Μα τότε δεν μιλάμε για έρωτες, μιλάμε για εσκεμμένη και προγραμματισμένη (αδιάφορο αν πρόκειται για αμφοτεροβαρή ή ετεροβαρή) συναλλαγή! Κι αυτή εξακολουθεί να υφίσταται μόνο για όσο χρόνο διαρκεί η ... εκούσια "επιδότηση" (παροχές ή ανταλλάγματα)! Αλλιώς, ακολουθεί η δικαστική οδός, όπου οι πρώην φίλοι γίνονται αιώνιοι εχθροί και αντίπαλοι, κι ο ένας καταληστεύει ανυπόκριτα τον άλλο, με μια δικαστική απόφαση, ανάλογα με τα -μεταξύ τους- τετελεσμένα.

Στην κοσμάρα μας (τους) ή όχι, οι έρωτές μας, η ζωή είναι το εργαστήριο, όπου ο χρυσός λάμπει μετά από επεξεργασία. Όλοι μπορεί να εντυπωσιαζόμαστε, και να θαμπωνόμαστε, αλλά το οράν και βλέπειν είναι αναγκαία σωματική και πνευματική ικανότητα. Και μάλιστα, περισσότερο αναγκαία ως πνευματική.

Πολιτικές και στόχοι που μπορούν να αλλάξουν τον ζοφερό ορίζοντα που περιβάλλει την χώρα

 

Κάθε που πέφτει στα χέρια μου μια ενδιαφέρουσα σκέψη προσπαθώ να την αναλύσω και να εμβαθύνω σ' αυτήν, για να αντλήσω το μέγιστο όφελος από αυτήν.  Διαβάζοντας εδώ μια συνέντευξη του αρχηγού της μείζονος αντιπολίτευσης, προβληματίστηκα σοβαρά και σας παραθέτω τους ενδοιασμούς μου. Ωστόσο, διαβάζω κι εδώ για σημερινούς ακατανίκητους έρωτες "διπλωματών", μπροστά στους οποίους το εθνικό συμφέρον και η κοινή λογική μπορούν να πάνε περίπατο, και μάλιστα ανερυθρίαστα, αγκαζέ με την πολιτική υπευθυνότητα.

Επανέρχομαι στην συνέντευξη. Είναι τόσο τρομακτικό να δεσμεύεται ο πολιτικός πως θα τηρήσει την ηθική και την λογική, που,  καθένας από αυτούς, συστηματικά, το αποφεύγει. Ή ομνύει σχετικά, μόνον όταν φοβάται πως έχει χάσει κάθε ελπίδα, ή όταν θέλει να δελεάσει και τους πιο ανυποψίαστους!

Είναι τρομακτικό σήμερα αυτό το ενδεχόμενο, γιατί η λογική και το ήθος στις μέρες μας δεν είναι απλώς "αγαθά" σπάνια και εν ανεπαρκεία, αλλά μιλάμε πια, για κατηγορήματα  της σκέψης και της νόησης εξαφανισμένα από τον ορίζοντα της ζωής μας. Σαν να χάθηκαν, σε μια πολύ παλαιά επανάσταση του ανθρώπινου είδους, και σαν να μην ήταν ποτέ  θεμέλια των κοινωνιών που προϋπήρξαν.

Λες κι ο πολιτισμός μας ήτανε πάντοτε καταβροχθιστικός, λες κι ήτανε, πάντα, γεμάτος μίσος για τον άλλο, σαν να μην υπήρξε τίποτε άλλο, πέρα από τα ολιγάριθμα και πανίσχυρα πολιτικο-οικονομικά εγώ, όπως αυτά που κυριαρχούν στις μέρες μας. Σαν να μην είχαν οι άνθρωποι αυτιά και ακουστικά νεύρα, για να ακούνε τους αλαλαγμούς του πόνου και της φτώχειας, της ανέχειας,  και του εκβιαστικώς και βασανιστικώς επιβαλλομένου και μάλιστα με ψυχραιμία -μέχρις αναισθησίας-  θανάτου των θυμάτων. Των θυμάτων της σύγχρονης αναλγησίας, των χρηματιστηρίων και των οικονομικών επιτευγμάτων.

Θα βγούμε στις αγορές; Είναι ένα καθημερινό ερώτημα των πολιτικών. Υπάρχουνε πολιτικοί, που ισχυρίζονται, πως με αυτήν την Κυβέρνηση, κάτι τέτοιο μοιάζει αδύνατο! Κι εγώ ρωτώ: Με άλλη κυβέρνηση θα σταθεί δυνατό; και τί σημαίνει "βγαίνουμε στις αγορές"; Μήπως το ότι θα δανειζόμαστε ακριβότερα, αυτό θα συμβάλει στο να ορθοποδήσουμε;

Ειπώθηκε πως οι όποιες νέες θέσεις εργασίας δημιουργούνται είναι κατά κανόνα κακοπληρωμένες, των 360 ευρώ. Κι εγώ αναρωτιέμαι, σαν τί θα παράγουν αυτές οι νέες θέσεις εργασίας, που εξαγγέλλει η κτβέρνηση; Η άποψή μου είναι ότι θα παράγουν ένα μικρό τζίρο, ίσα-ίσα για να χρηματοδοτηθεί η αναιμική (έτσι κι αλλιώς) αγορά, που αλλιώς θα κατεβάσει με τεράστιο πάταγο τα διάτρητα ρολλά της! Γιατί αυτές οι θέσεις εργασίας, είναι στην ουσία θέσεις απασχόλησης, χωρίς ανάπτυξη, χωρίς παραγωγή, χωρίς προοπτική. Όπως η απασχόληση των νηπίων για να μην κάνουν φασαρία. Είναι κάτι για να περνάει η ώρα και να μην σκεφτόμαστε το χάλι μας, και πιθανούς δρόμους διαφυγής από αυτό. Είναι το ξεροκόμματο, για αποχαύνωση, για παραλυσία της σκέψης, που  το κραδαίνουν μπροστά μας, έτσι για να έχουμε την ελπίδα, πως είτε με την υπόσχεση την δική τους, είτε τάχα με "την αξία μας",  θα το πάρουμε.

"Η εξουσία τούς έχει μαγέψει τόσο, που έχουν χάσει κάθε επαφή με την πραγματικότητα. Και ειλικρινά δεν ξέρω τι από τα δύο είναι χειρότερο. Ένα είναι βέβαιο. Δεν έχουν καμία συναίσθηση της τραγικής τους ανεπάρκειας". Είπε κάποιος πολιτικός. Αλλά αυτό δεν αφορά μόνο τους πολιτικούς του αντιπάλους.

Λέτε, η μείωση των φόρων, που κάποιοι την αναγγέλλουν ως το δικό τους μύθευμα ανάπτυξης, κι άλλοι το τάζουν ως οραματικό στόχο της εξουσίας τους, να αλλάξει τα πράγματα στην ζωή και στο βαλάντιο των ελλήνων; Κάποιος πολιτικός, λέει ότι  η μείωση των φόρων είναι αδιαπραγμάτευτη προσωπική του δέσμευση. Και πώς θα γεμίσει τα δημόσια ταμεία; πάλι με δανεικά; Μπορεί άραγε, έστω κι αυτό, να σταθεί ικανό για να ξεκινήσει την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας;

Η αντιπολιτευόμενη πολιτική σκηνή ευαγγελίζεται "δράσεις εξοικονόμησης πόρων μέσα από περιορισμό της σπατάλης, καλύτερη διοίκηση, αξιολόγηση και, κυρίως, μέσα από συμπράξεις με τον ιδιωτικό τομέα", ως εάν όλα αυτά δεν ήταν αναγκαία στα προηγούμενα χρόνια πολιτικής και διακυβέρνησης, ως εάν όλα αυτά που απαιτεί η σωφροσύνη, η εντιμότης, η συνέπεια και η λογική, είναι κάτι νέο!

Ειπώθηκε πως με "μια επιθετική μείωση των φόρων, ένα εθνικό σχέδιο μεταρρυθμίσεων και επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων, θα πετύχουμε πολύ γρήγορα την επιζητούμενη ανάπτυξη και παράλληλα θα τονώσουμε το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών" . Κι εγώ ρωτώ:

• Και τί σημασία έχει το πόσο θα μειωθούν οι φόροι, αν δεν υπάρχει εισόδημα, κύκλος εργασιών, παραγωγή πλούτου (όχι μονάχα "αναδιανομή" ή διακίνηση υπαρχόντων πόρων), 
• αν δεν υπάρχει μαζί και η συνείδηση των πολιτών πως μόνο η εθνική μας παραγωγή θα κρατάει όρθια την χώρα; 
• Σαν τί άργε θα μεταρρυθμιστεί σήμερα που θα αλλάξει τα δεδομένα μας, 
• και γιατί δεν το κάναμε ενωρίτερα; 
• τί είναι αυτό που θα μας επιτρέψει να το κάνουμε σήμερα; 
• Τί, ποιά πηγή και υποδομή παραγωγής και απόδοσης πλούτου θα αποκρατικοποιήσουμε;
• Θα αποκρατικοποιήσουμε και την κότα που κάνει τα χρυσά αυγά;

Ειπώθηκε πως "όλα είναι ζήτημα αξιοπιστίας". Αντιτείνω, πως η αξιοπιστία δεν είναι σημερινό πράγμα. Έχει ιστορία, έχει δρόμο που έχει ήδη διανυθεί, κι αυτός -ο μέχρι σήμερα-  δρόμος των πολιτικών και των υποσχέσεών τους είναι αυτός που  δίνει την δυνατότητα για να εξαχθεί η πολιτική μας αξιολογική κρίση για την αποτελεσματικότητά τους ή μη.

Όλων των πολιτικών μας οι δρόμοι που έχουν ήδη διανυθεί (τα οράματα, οι προτάσεις, τα πεπραγμένα τους), δεν προμηνύουν δημιουργική πολιτική και πορεία ή έξοδο από το αδιέξοδο. Το αντίθετο μάλιστα προμηνύουν: την ανακύκλωση του χάους και της αναποτελεσματικότητας

Η πολιτική μετριοπάθεια, την στιγμή μάλιστα που χρειάζεται τολμηρή και ρηξικέλευθη πολιτική βούληση, είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να υπάρξει. Είναι η παλλάντζα διατήρησης των ισορροπιών, είναι η πηγή του κακού, είναι ο τρόπος για να μείνουν ανέπαφα τα αδιέξοδα. Η επόμενη μέρα (της διαδοχής στην εξουσία) είναι ο στόχος της μετριοπάθειας. Να μην τρομάξουν οι επαμφοτερίζοντες προσκείμενοι και να προσελκυσθούν οι ανικανοποίητοι. Αυτοί που ξέρουν τί θέλουν, έχουν ξεκάθαρη πρόταση, για την οποία δεν ντρέπονται και δεν φοβούνται.

Στο ίδιο πλάνο κι οι σκέψεις κάποιων για κυβερνήσεις συμμαχιών που οι πολιτικοί μας άλλοτε τις απορρίπτουνε (με τον αέρα, ή την πίστη του νικητή) κι άλλοτε τις επιζητούνε, σαν οι προοπτικές επανάκτησης της εξουσίας θαμπώνουν. Χείριστη επιχειρηματολογία καιροσκοπισμού. [Βούτσης 2015 (υπ. Εσωτερικών): «Όχι» σε κυβέρνηση εθνικής συνεργασίας και σε εκβιαστικές προθεσμίες, και, ο ίδιος την 30/12/2017: Για να υπάρξει πρόοδος απαιτούνται προοδευτικές συμμαχίες(!)].

Όποιος θέλει να κάνει την χώρα καλύτερη, οφείλει να μην την αποκόψει από τις ρίζες της και μετά να ψάχνει σε ποιά γλάστρα, κολοβωμένη να την μεταφυτέψει, κρατώντας την τεχνητά στην ζωή με δανεικά καλλυντικά και βιταμίνες, με πλαστικά στολίδια και φωτάκια, που σαν τελειώσει η μπαταρία θα ξαναβουλιάξει στο σκοτάδι.

Ο τοξικός πολιτικός λόγος, τα λόγια του αέρα, που λένε για να δημιουργήσουνε σάλαγο οι δημαγωγοί της πολιτικής. Κι είναι πια μόδα! Τοξικοί είναι άπαντες! Ανερυθρίαστα παριστάνουν τους άσπιλους και υβρίζουν, οι εξουσιολάγνοι,, τον πολιτικό τους αντίπαλο, χωρίς να κάνουν συγκεκριμένες προτάσεις για να αλλάξει το τοπίο. Για να συζητήσουν επί των συγκεκριμένων αυτών προτάσεων.Το κάνουν απλά για το θεαθήναι. Έτσι σαν μια παράσταση ελαφρού θεάτρου.

Ο νεποτισμός στην πολιτική ζωή και η ελευθερία των προσώπων είναι ένα κομβικό σημείο για να απαντηθεί. Αλλά δεν μιλάμε για πρόσωπα, Μιλάμε για σόγια, για οικογένειες, για διασυνδέσεις, για ανηψο-πρωτο-ξάδερφα, για κουμπάρους, για φίλους και φίλες, για συνδαιτυμόνες και σύνευνους. Είναι άλλο πράγμα αυτές οι διαπλοκές κι οι οργανώσεις, να συμβαίνουν σε έναν επιχειρηματικό όμιλο, κι άλλο να συμβαίνουν στον πολιτικό ιστό της χώρας και να εκχωρούνται βουλευτικές έδρες σε τέκνα, και διάφορους συγγενείς, δίκην φέουδου. Πόση ντροπή για εκείνους που ψηφίζουν τον διάδοχο (υιό ή την θυγατέρα) του βουλευτή που αποσύρεται. Πόσο δειλός και άβουλος για την ζωή του, στέκεται ο διαπιστευμένος διάδοχος, που παίρνει την ευκαιρία να σταδιοδρομήσει πάνω στην αφέλεια, την ευπιστία, την οπαδοποίηση ή τον φανατισμό.

Το ζήτημα του εκάστοτε εκλογικού νόμου στην πατρίδα μας, είναι  δείγμα του πολιτικού αμοραλισμού του κόμματος που έχει την εξουσία και βλέπει πως θα την χάσει! Γιατί τότε, συμβαίνει συχνά, το κόμμα αυτό να φτιασιδώνει τον επόμενο εκλογικό νόμο που θα ωφελήσει το ίδιο, και δεν θα επιτρέψει την ωφέλεια άλλου ανερχόμενου κόμματος.

Τί θέλουμε άραγε από το κράτος; Μικρότερο, ή αποτελεσματικότερο κράτος; Κοινά ζητούμενα, πιστεύω, για όλου ς τους πολίτες,  είναι η Ασφάλεια, η Υγεία, η Παιδεία, η Εθνική μας Κυριαρχία και Ανεξαρτησία, η Εργασία και η Επιχειρηματικότητα, σε συνεργασία ασφαλώς με  όλον τον κόσμο, αλλά όχι σε εξυπηρέτηση των συμφερόντων όλων των άλλων, πλην των ιδικών μας!

Ειπώθηκε πως "η οικονομική ευημερία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ποιότητα των θεσμών μας". Είναι πολύ ευχάριστη και εφησυχαστική αυτή η τοποθέτηση. Είναι πολύ καλή, μόνο για τα αυτιά μας. Δεν είναι αληθής, όμως. Διότι ποτέ η ευμάρεια, η άνεση και η πλησμονή αγαθών, ευκαιριών κλπ. δεν στάθηκε κινητήριος και δημιουργικός μοχλός. Στάθηκε, ασφαλώς, λόγος διατήρησης των κεκτημένων. Αντιθέτως, η έλλειψη, η στενότης, η σπάνις,  κλπ. στάθηκαν οι λόγοι αναζήτησης και προσπάθειας για την επίτευξη του καλύτερου.

Οι θεσμικές αλλαγές δεν μπορεί να γίνουν από κατεστημένους καρεκλοκένταυρους της εξουσίας, των προθαλάμων και των διαδρόμων της. Θα επινοηθούν από ανθρώπους με βαθειά παιδεία που ο λόγος τους θα ακουστεί από πολιτικούς με αίσθημα προσφοράς και αποστολής, κι όχι από πολιτικούς που αγωνιούν για την επαγγελματική/οικονομική τους σταδιοδρομία και την προβολή στο πολιτικό προσκήνιο.

Το μοντέλο της δημοκρατίας του 21ου αιώνα δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί. Δεν γνωρίζουμε ποιό θα είναι. Γιατί σήμερα το παρελθόν μοντέλο, με τα γνωστά προτάγματα της δημοκρατίας, μοιάζει αδύναμο και άχρηστο, ανεδαφικό. Είδαμε εξάλλου, πως δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις ορδές των οργανωμένων συμφερόντων που επιτίθενται ενάντια στους πολίτες, και τους εξαχρειώνουν ηθικά και οικονομικά, γιατί αυτά τα συμφέροντα ορίζουν στις μέρες μας τις πολιτικές που εφαρμόζονται. Αν αυτό σημαίνει πως η δημοκρατία του 21ου αιώνα θα είναι η δημοκρατία που ορίζουν οι οικονομίες, το μοντέλο αυτό δεν είναι πρόοδος. Ξανα-υπήρξε παλαιότερα, με παρόμοιους όρους, και το λέγανε τότε "φεουδαρχικό μοντέλο". Και γίνανε πολλοί κοινωνικοί αγώνες για να καταργηθεί αυτό το μοντέλο. Δεν θα πρέπει να ξαναγυρίσουμε εκεί.

Ειπώθηκε πως είναι απαραίτητη "μια θεσμική επανάσταση που θα ξανακάνει τη δημοκρατία μας λειτουργική, θα απελευθερώσει το ανθρώπινο δυναμικό από τα δεσμά του κρατισμού και θα χτίσει νέες σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους και πολιτών" Αυτό το όραμα είναι κενολόγο. Γιατί σήμερα εδώ, το κράτος είναι η εξουσία και τα πρόσωπα που την ασκούν και οι πολίτες είναι τα πιόνια που εμπαίζονται από όλους όσοι αναρριχώνται και ασκούν την εξουσία.

Στη ζωή των πολιτών τίποτε δεν αλλάζει, ασχέτως χρώματος και κόμματος της εξουσίας. Η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους και πολιτών, είναι η αγωνία των πολιτικών μας. Πώς θα μπορούσαν δηλαδή, να έχουν την βεβαιότητα ότι από την στιγμή που κρατάνε την εξουσία δεν θα την χάσουν από τα χέρια τους. Στιγμή δεν τους πέρασε απότο μυαλό η εμπιστοσύνη των πολιτών προς το κράτος! Πώς δηλαδή, η κατεστημένη εξουσία, αυτό για το οποίο δεσμεύθηκε και έλαβε την εντολή, αυτό θα το κάνει πραγματικότητα για τον λαό και για την δική της αξιοπρέπεια, την αξιοπιστία και την συνέπεια, προς εαυτήν.

Μπορεί  ο σωστός δρόμος να είναι ο ανήφορος, όπως είπε και ο Καζαντζάκης, αλλά τα πράγματα γίνονται μόνο με έναν τρόπο: τον σωστό! Ποιός είναι, δεν το γνωρίζουμε εκ των προτέρων. Θα αποκαλυφθεί, αφού τηρηθεί η πίστη και η αφοσίωση στον στόχο και καταβληθεί ο απαιτούμενος μόχθος. Αυτός που θα φέρει και το αποτέλεσμα. Την λύση του προβλήματος. Όχι ίσως, εκείνη που θέλαμε. Αλλά αυτή που κατέστη κατορθωτή.

Ειπώθηκε "δεν φοβόμαστε την προσπάθεια, αρκεί να ξέρουμε ότι θα μας οδηγήσει στο ξέφωτο".  Eτούτη η εξαγγελία μοιάζει μ' όνειρο μικρού παιδιού, άπειρου κι άσκεφτου. Ποιός, ποτέ, ήξερε το αποτέλεσμα της προσπάθειάς του; Μονάχα όσοι είχανε σημαδεμένα χαρτιά! Και η ζωή δεν έχει σημαδεμένα χαρτιά, έχει ευκαιρίες, προσπάθεια, επιμονή, δουλειά, αποτυχίες, διδάγματα και ξανά προσπάθεια! Έχει κι επιτυχίες, αλλά δεν είναι το συνθέστερο και το ευκολώτερο!

Η αδιαπραγμάτευτες δεσμεύσεις των πολιτικών είναι πάντα προεκλογικές. Η αξιοκρατία είναι επίσης μια προεκλογική υπόσχεση προς τους αμφισβητίες των προεκλογικών προθέσεων. Η προσωπική εγγύηση ενός πολιτικού είναι έπεα πτερόεντα, που συχνά εξαφανίζονται την επομένη των εκλογών.

Ειπώθηκε πως θα συνταχθεί "ένα πλαίσιο όπου τα προσόντα, ο μόχθος και η ικανότητα θα επιβραβεύονται". Δηλαδή θα επιβραβεύεται η ελάχιστη, η υποτυπώδης εκπλήρωση του καθήκοντος του δημοσίου λειτουργού! [Γιατί όλα αυτά θα πρέπει, απαραιτήτως, να αποτελούν μέρος των καθηκόντων των κρατικών λειτουργών, δηλ. να είναι πιστοποιημένη η κατάρτισή τους, να εργάζονται, και να είναι ικανοί για την δουλειά που ανέλαβαν]. Υποσχεθείτε μας και την τιμωρία των επιόρκων!

Κι επειδή ειπώθηκε πως "η ανάκαμψη θα έλθει από τη μεγάλη αφύπνιση των πολιτών που αποτελούν το μεγαλύτερο κεφάλαιο αυτής της χώρας και που σήμερα δεν βρίσκουν λόγο συμμετοχής στα κοινά αφού αισθάνονται ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται πέρα από τη δική τους δυνατότητα επιρροής" προσπάθησα να αναλύσω την ουσία της πολιτικής πρότασης, των θέσεων και την στιβαρότητα των πολιτικών επιχειρημάτων ενός πολιτικού που φιλοδοξεί να κυβερνήσει την χώρα. Αλλά την θέση αυτή, την βρήκα πολύ χαμηλά στην ιεραρχία των προτεραιοτήτων όλων των πολιτικών, γιατί, ως συνειδητός πολίτης αυτής της χώρας, νοιώθω τόσο πνιγηρό το αδιέξοδο από τους περιορισμούς και τις αφαιρέσεις των δυνατοτήτων μου, που -για τις ανάγκες της εξουσίας- μου επιβάλλει κάθε μέρα η Πολιτεία, ώστε δεν μου αρκούν πια αυτές οι επιδερμικές εξαγγελίες και οι υποσχέσεις.

Του ευχόμαστε να βρει καλύτερα επιχειρήματα και να θέσει υψηλότερους πολιτικούς στόχους για τον ίδιο, και εθνικούς στόχους που να εμπνέουν τους πολίτες, ώστε να συστρατευθούν μαζί του, για την πρόοδο και την ωφέλεια της χώρας και του λαού.

Γιατί αλλιώς, δεν θα αλλάξει τίποτε...

Έρωτας μέσα στον γάμο. Δυνατότητα ή ουτοπία;

 

Ο γάμος και ο έρωτας είναι πολυσυζητημένοι στις μέρες μας, συχνά αμφισβητούμενοι, αλλά επιζητούμενοι όταν δεν υπάρχουν, και -ατυχώς, συχνά- εγκαταλελειμένοι στην τύχη τους, όταν επισυμβαίνουν...

Η εν γάμω κοινή ζωή, η συμβίωση και τα αισθήματα των συμβίων έναντι αλλήλων εξελίσσονται κατά ιδιαίτερο τρόπο για τους κάθε επί μέρους συμβίους, ανάλογα με την μέριμνα που οι ίδιοι έχουν γι' αυτό.

Αν από τους υπολογισμούς μας αφαιρέσουμε τους γάμους που αποτελούν επιχείρηση ή απελπισία, αρκετοί άλλοι γάμοι είναι αποτέλεσμα ελεύθερης επιλογής. Είναι δηλαδή γάμοι που έγιναν στη βάση αμοιβαίων συναισθημάτων.

Ο παραδοσιακός γάμος, ανεξάρτητα από τις αρχικές του συνθήκες στην ένωση των ενδιαφερομένων, αποσκοπεί στην μεταξύ αυτών κοινωνία βίου, στην συντροφικότητα του ζευγαριού και -εν δυνάμει- στην τεκνοποιΐα. Ο μοντέρνος γάμος επιζητεί -κατά το μάλλον ή ήττον- τα ίδια πάργματα. Η γαμήλια διαδικασία και τελετουργία αποτελεί και την πυξίδα που καταδεικνύει την κατεύθυνση των προσδοκιών από τον αντίστοιχο γάμο. Προσδίδει, δηλαδή, το αληθές του νόημα και τα πραγματικά ζητούμενα, μια και η πνευματικότητα στον θρησκευτικό γάμο, και οι συμβουλές του ιερέα προς τους νεονύμφους, δεν είναι συνταγές και οδηγίες διαμορφωμένες στο πλαίσιο της τρέχουσας πολιτικής συγκυρίας, αλλά αποτελούν παρακαταθήκες που υπερβαίνουν τις ατομικές μας στιγμιαίες απόψεις και σαρκώνουν το απόσταγμα σοφίας της κοινωνίας μας, για τον γάμο.

Στον μοντέρνο γάμο, το ζευγάρι φροντίζει αυτό που θέλει για κείνη την ημέρα, που τη φαντάζεται πολύ προσωπική, εντελώς ιδιωτική του στιγμή, με κατεύθυνση την αυστηρά δική τους, προσωπική ευχαρίστηση και χαρά. Συχνά όμως, η σκέψη αυτή (της προσωπικής και ιδιωτικής στιγμής), οδηγεί σε ένα γάμο που απλώς περιβάλλεται τον οριζόμενο από την πολιτεία τύπο, και η τυχόν επιδεικνυόμενη «πνευματικότητα» συνίσταται σε μερικές τυποποιημένες φράσεις που απευθύνει ένας οξ οφφίτσιο υπάλληλος, αγνώστου ήθους, παιδείας, εμφορούμενος από άγνωστες αξίες. Φράσεις πιθανόν ακατανόητες στον ίδιο, ή αντίθετες προς τις δικές του αρχές και αξίες.

Σκοτώνει ο γάμος τον έρωτα; Ασφαλώς όχι. Ο άνθρωπος σκοτώνει τον έρωτα. Τα θέλω του, η παιδεία του, τα όνειρά του, η ανατροφή του και ο χαρακτήρας του. Αυτά σκοτώνουν τον έρωτα και κάθε γάμο. Κάθε σχέση.

Η ζωηφόρα πνοή σε μια σχέση, οποιασδήποτε φύσης, είναι τέχνη, είναι θέμα παιδείας, θέμα χαρακτήρα και ζήτημα ελευθερίας και ευθύνης. Και είναι θέμα προσώπων. Ένα αξιοθαύμαστο -γι' αυτό που είναι- πρόσωπο, είναι ελκυστικό και θελκτικό. Ένας μίζερος άνθρωπος, ακτινοβολεί κακομοιριά, απαιδευσία κι εγωπάθεια. Και συνεπώς, δημιουργική ανικανότητα.

Ο μεγαλύτερος εχθρός του έρωτα είναι η ψευδαίσθηση της ακινησίας, της ουτοπικής υποταγής και της μίζερης ανελευθερίας. Οι σχέσεις αφορούν και καταλαμβάνουν πρόσωπα, κι όχι άτομα. Και τα εν σχέσει πρόσωπα έχουν ευθύνη έναντι αλλήλων. Έχουν εκατέρωθεν αλληλεγγύη, σεβασμό, προσφορά, υπομονή, κατανόηση, ανταπόκριση. Έχουν επιείκεια, συγγνώμη, αποδοχή. Και το σημαντικώτερο: οι σχέσεις υφίστανται εν ελευθερία και αληθεία. Διαφορετικοί άνθρωποι ζουν την ίδια ζωή και μοιράζονται όσα έχουν ανάγκη. Ξεχωριστή ανάγκη ο καθένας. Το «πλήρωμα» είναι που γίνεται από κοινού. Το να δέχεσαι, αυτό που σου παρέχεται με χάρη, κι από ελευθεριότητα ψυχής. Να παρέχεις, με χάρη, αυτό που χρειάζεται ο σύντροφός σου, την ώρα που τό 'χει ανάγκη.

Η αφοσίωση μετράει. Οι εξωτερικές συνθήκες, οι περιστασιακές συγκυρίες και απαιτήσεις της ζωής, αλλάζουν. Η εκατέρωθεν αφοσίωση όμως, είναι εκείνη η συνθήκη στον έρωτα, που κρίνει τα πράγματα.

Ερωτευμένοι, σύζυγοι και φίλοι. Σύντροφοι και συμβίοι. Γιατί ο έρωτας ζεί στην ενδιάθετη έκφραση της φιλόφρονος διάθεσης, και ακμάζει στην αδιάψευστη αλήθεια του αξιοθαύμαστου προσώπου.

Η κούραση, η δυσανασχέτηση, η νωχέλεια, ο θυμός, η οκνηρία, είναι ανθρώπινες καταστάσεις που σε όλους μας συμβαίνουν. Η αδιαφορία γι' αυτές, η συγχώρηση, η αποχή κι η ανοχή, βοηθούν τον καθένα να μην μεγαλοποιεί ασήμαντα πράγματα, και ωθούν στο να βοηθούμε τον άλλο να βρίσκει τον τρόπο να κάνει το ίδιο. Γιατί κάθε δημιουργία περιέχει μέσα της την επιδίωξη του αγαθού, και μια μεγάλη αγάπη δεν ορρωδεί μπροστά στα μικρά κι ασήμαντα εμπόδια και τα προσκόμματα από τα -χαρακτηρολογικής φύσης- ελαττώματα του άλλου. Χιούμορ, χαρίεις σαρκασμός, πείραγμα, και... φιλότιμο (ναι! φιλότιμο!) είναι κατάλληλα εργαλεία για την αντιμετώπιση των  ολιγωριών και την αποτροπή ενοχλητικών συγκρούσεων.

Αδύνατη η καταμέτρηση εμποδίων και ελαττωμάτων, λόγων και αιτίων, της φθοράς.

Με την «διάκριση»* (μεγάάάλη αρετή!) να καθοδηγεί τις δράσεις κι αντιδράσεις μας, θεραπεύονται τα περισσότερα πάσης φύσεως δεινά, και καλυτερεύουν οι συνθήκες για όλους μας! Αυτοσυγκράτηση κι απάθεια στον επερχόμενο θυμό μας κι εγκράτεια στην εμπλοκή μας σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Υπεύθυνα και με αρχές. Με αλληλοσεβασμό και κατανόηση, δεν αφήνουμε περιθώρια στις ανεξέλεγκτες -έξωθεν ή περιστασιακές- συγκυρίες, να ρυθμίζουν την ζωή μας. Πάντα θα υπάρχει το απρόβλεπτο, αλλά γι' αυτό υπάρχουν οι «υπεύθυνοι» και «οι χαρακτήρες».

Για σκεφτείτε έναν χειρουργό, ή έναν πιλότο! Ο καθένας μας μπορεί, ανά πάσα στιγμή, να βρεθεί σε ένα -ασφαλώς ηπιότερο- καθημερινό απρόοπτο, που θα πρέπει άμεσα να αποτρέψει. Ας «εκπαιδευτούμε» στην ζωή μας και για τέτοιες καταστάσεις. Δεν είναι πάντα «δημιουργικότερος» τρόπος αντιμετώπισής τους η φυγή, ή η σύγκρουση!

Σημείωση: Για τούτο το σημείωμα αφορμή στάθηκε ένα άρθρο εδώ. Και ασφαλώς απηχεί το  πολιτισμικό υπόδειγμα εντός του οποίου έζησα, μορφώθηκα και σκέπτομαι.

*«Περί διακρίσεως των λογισμών και παθών και αρετών»  βλ. τον 26ο Λόγο, στην Κλίμακα Ιωάννου του Σιναΐτου.

Από τον έρωτα πηγάζει η ζωή.

 

Έρωτας! Από πού νά 'ρχεται;
Με «ρίζα» από το «ερώ» και το «ερωτώ» [αγαπώ και ψάχνω]!

Ο έρωτας, όσο είναι συνάρτηση του θανάτου, άλλο τόσο είναι συνάρτηση της ζωής. Ερωτεύεται αυτός που θέλει να ζήσει. Ο έρωτας κατακτά, κατακρατάει μέχρι θανάτου, και για να ξεφύγει από το θάνατο. Δεν λογαριάζει κανένα τίμημα. Δεν είναι τυφλός, αλλά άπληστος. Είναι ά-πατος, απύθμενος, χαοτικός, αντιφατικός, ορμητικός και παρορμητικός.

Η φυσική διάσταση της ερωτικής κατάστασης είναι η μετουσίωση των δυο σε έναν. Θέλουν το ίδιο, αρκούνται στο ίδιο, δέχονται ανεπιφύλακτα, προσφέρουν αγόγγυστα και χωρίς τσιγγουνιές, είναι μαζί πάντα και για τα πάντα.

Όταν οι ερωτευμένοι αρχίσουν να ζητούν περισσότερα, όταν θέλουν κι άλλα, δυο πράγματα συμβαίνουν: αν μεν συμφωνούν και σε τούτο, τότε, ο έρωτας, τους έδωσε τη χαρά της πληρότητας και της πίστης ανάμεσά τους, κι έχουν ωριμάσει. Τότε, στ' αλήθεια, ο έρωτας, τους ξαναγέννησε σε μια νέα μορφή, σε ένα νέο ήθος, το ήθος της κοινωνίας μεταξύ τους. Γιατί ο έρωτας γονιμοποιεί. Μόνο έτσι ζεί ένας έρωτας, μετά την πρώτη εφόρμησή του. Μέσα στη γονιμότητα της εκατέρωθεν εν ελευθερία προσφοράς και αναζήτησης.

Αν όμως διαφωνούν και θέλουν διαφορετικά πράγματα, τότε ο έρωτάς τους τελείωσε, έδωσε ό,τι ήταν δυνατόν να δώσει. Ήταν μια πρόκληση. Αλλά δεν είχε τη σπορά για να χαρίσει γονιμότητα. Τους άφησε άτομα, γιατί δεν κατάφεραν να πετύχουν (να προκαλέσουν και να νιώσουν) την ενότητα του είναι τους. Και σαν ανολοκλήρωτα άτομα, φυσικό είναι να έχουν κτητικές διαθέσεις και τάσεις, και να θέλουν να βιώνουν εξουσιαστικά ανά πάσα στιγμή την διαθεσιμότητα του άλλου για χάρη τους.

Χωρίς γονιμοποιό έρωτα έρχεται ο θάνατος. Γιατί ο έρωτας είναι κατάφαση της ζωής. Κι όταν η ζωή και η χαρά στραγγαλίζονται, όταν δεν εξακολουθούν να αναπτύσσονται, τότε επέρχεται ο θάνατος.

Στον μεγάλο έρωτα, εκχωρείς τα πάντα. Τα «σκοτώνεις» μέσα σου. Τους στερείς την ύπαρξη, για χάρη του έρωτά σου. Μπορεί να βλάψεις, να πληγώσεις, να περιφρονήσεις, να αδιαφορήσεις. Θα το πληρώσεις, μα σαν τα εκχωρείς, δεν το λογαριάζεις. Ψυχικά γονιμοποιημένος πια, αποκαθιστάς την ενότητα που διερράγη. Κι αποκαλύπτεσαι ώριμος, ικανός.

Στο μεγάλο έρωτα οι εκφράσεις κι οι εκδηλώσεις των ερωτευμένων είναι ποιητικές, μουσικές, είναι μνημειώδεις, μεγαλειώδεις. Σε όλα τα μεγέθη και σε κάθε ύφος. Σε κάλλος, σε τραγικότητα, σε μελωδία, σε χρώματα. Λαμπερές, αλλά και κατάμαυρα σκοτεινές.

Ο έρωτας μπορεί να σε αναγεννήσει ή μπορεί να σε εξαφανίσει. Κι αν ο έρωτας δεν έδωσε αυτογνωστικούς καρπούς, έδωσε μονάχα ατυχήματα. Γιατί ο έρωτας δεν είναι (μονάχα) εργοστάσιο παραγωγής, είναι κυρίως σχολείο. Αυτογνωσίας και ανθρωπιάς. Αν τύχει, μάλιστα, κι ο άνθρωπος είναι ευλογημένος με αρετές και αγαθή φύση, ο έρωτας θα του χαρίσει τον παράδεισο. Μα αν τύχει κι είναι ο άνθρωπος «ψαράς και κυνηγός», κάθε μέρα θα ρίχνει δίχτυα ή θα κυνηγάει, και καμμιά σημασία δεν θά 'χουν τα «ψάρια» που έπιασε ή τα «πουλιά που σκότωσε», την προηγουμένη. Ένας τέτοιος άνθρωπος δεν θα ζει τον έρωτα, αλλά θα ζει την σαγήνη, και την άγρα, το παζάρι. Μια φύση, μίζερη, μόνη, αλήτισσα, εγωτική, φοβισμένη κι ανίκανη να χαρίσει και να δεχθεί. Να είναι και να δημιουργεί έναν κόσμο.

Μα είναι κάτι φορές, που στέκεται ο έρωτας σ' ενα παραθύρι και σου γελάει, κι εσύ τρέχεις, με τον ίμερο να σπάει τα σπλάγχνα σου, για να πέσεις στα πόδια του, υποταγμένος στα θέλγητρά του.

Ετούτο, θα γίνει για μόνη-μία-φορά- στη ζωή σου ολάκερη. Μία και μόνη φορά. Για ζωή και για θάνατο. Όπως μία μόνο φορά γεννιέσαι από τη μήτρα της μάνας σου, και μιά μόνο φορά πεθαίνεις και σε καταπίνει η φύση.

Τέτοιο πράγμα, τέτοιος σεισμός δεν μπορεί να γίνεται κάθε μέρα. Γιατί ετούτο είναι το προσκλητήριο της ζωής. Κι η άρνησή του είναι η καταχώρηση του θανάτου. Μα η καθημερινή επίκληση ενός «καινούργιου προσκλητηρίου», είναι συνήθεια των σκυλιών και των ορνίθων. Ας μην μπερδεύουμε τις εμπαθείς σεξουαλικές εξάρσεις, τις ορμονικές επιθέσεις, τις δαιμονικές επιθυμίες, με τον έρωτα. Άλλο πράγμα οι πόθοι και οι διεγέρσεις, κι άλλο το αρχέγονο αίτιο της ζωής. Κι ας μην ξεχνάμε πως το γέλιο από το γελοίο, διαφέρει μονάχα κατά ένα «κουλουράκι»! Με τους «καθημερινούς μας μεγάλους έρωτες», δεν γινόμαστε απλά αστείοι, προκαλούντες ευθυμία, αλλά γελοίοι, προκαλούντες τον οίκτο!

Ναί, «η ερωτική μας ένταση, όταν της αφαιρέσεις το στοιχείο του κινδύνου, της απειλής, της καταστροφής, με ακραία μορφή το θάνατο, είναι μισή, είναι (πράγμα) αφύσικο». Ναι, γιατί αλλιώς,«είναι ένα φαινόμενο που κάπου καταντάει πια πλαδαρό», που λέει κι ο Λιαντίνης.

Θέλουμε να προστατέψουμε το «αντικείμενο» του έρωτά μας, με κάθε τρόπο. Συχνά σκεφτόμαστε: «ας κρατήσει για πάντα!» κι ασφαλώς εννοούμε «ο παράδεισός μας» και δεν ξέρουμε (ακόμη κι αν το εικάζουμε) ότι το ίδιο θέλει κι ο άλλος. Το θέλουμε εγωϊστικά. Μα αν κι ο άλλος το θέλει, θέλουμε και κάνουμε το ίδιο. Κι αν ο έρωτάς μας, μας οδηγήσει σε ένα δρόμο αδιέξοδο, θα είμαστε μαζί, ακόμη και εκεί. Για να βρούμε την άκρη και να ολοκληρωθούμε. Αλλιώς, ζητάμε κάτι πολύ λίγο από τον έρωτα, και συνεπώς, από τη ζωή μας ολόκληρη.

Η «προστασία (και η αυτοπροστασία) στον έρωτα» έρχεται από τη σωφροσύνη, τον υπολογισμό, την εξάντληση, την επιφύλαξη ή την «εναλλακτική» ευχέρεια που δίνουμε στον εαυτό μας.

Δεν χωρεί προστασία απέναντι στον έρωτα (για να μην πληγωθείς κλπ), γιατί τότε δεν σου μιλάει η ζωή (που σε καλεί για να δημιουργήσεις εσύ), αλλά σου μιλάει το συμφέρον. Ο ισολογισμός. Κι αυτό δεν είναι έρωτας, είναι επιχείρηση.

Ὀδ. Ἐλύτη: Ἆσμα Ἡρωϊκὸ καὶ Πένθιμο γιὰ τὸν Χαμένο Ἀνθυπολοχαγὸ τὴς Ἀλβανίας

 

 


A΄

Ἐκεῖ ποὺ πρῶτα ἑκατοικοῦσε ὁ ἥλιος
Ποὺ μὲ τὰ μάτια μιᾶς παρθένας ἄνοιγε ὁ καιρὸς
Καθὼς ἐχιόνιζε ἀπ’ τὸ σκούντημα τῆς μυγδαλιᾶς ὁ ἀγέρας
Κι ἄναβαν στὶς κορφὲς τῶν χόρτων καβαλάρηδες

Ἐκεῖ ποὺ χτύπαγεν ἡ ὁπλὴ ἑνὸς πλάτανου λεβέντικου
Καὶ μιὰ σημαία πλατάγιζε ψηλὰ γῆ καὶ νερὸ

Ποὺ ὅπλο ποτὲ σὲ πλάτη δὲν ἐβάραινε
Μὰ ὅλος ὁ κόπος τ’ οὐρανοῦ
Ὅλος ὁ κόσμος ἔλαμπε σὰν μία νεροσταγόνα
Πρωί, στὰ πόδια τοῦ βουνοῦ

Τώρα, σὰν ἀπὸ στεναγμὸ Θεοῦ ἕνας ἴσκιος μεγαλώνει.

Τώρα ἡ ἀγωνία σκυφτὴ μὲ χέρια κοκαλιάρικα
Πιάνει καὶ σβήνει ἕνα ἕνα τὰ λουλούδια ἐπάνω της•
Μὲσ’ στὶς χαράδρες ὅπου τὰ νερὰ σταμάτησαν
Ἀπὸ λιμὸ χαρᾶς κείτουνται τὰ τραγούδια•
Βράχοι καλόγεροι μὲ κρύα μαλλιὰ
Κόβουνε σιωπηλοί τῆς ἐρημιᾶς τὸν ἄρτο.

Χειμώνας μπαίνει ὥς τὸ μυαλό. Κάτι κακὸ
Θ’ ἀνάψει. Ἀγριεύει ἡ τρίχα τοῦ ἀλογόβουνου

Τὰ ὄρνια μοιράζουνται ψηλὰ τὶς ψίχες τ’ οὐρανοῦ.

B΄

Τώρα μὲσ’ στὰ θολὰ νερὰ μιὰ ταραχὴ ἀνεβαίνει•

Ὁ ἄνεμος ἁρπαγμένος ἀπ’ τὶς φυλλωσιὲς
Φυσάει μακριὰ τὴ σκόνη του
Τὰ φροῦτα φτύνουν τὸ κουκούτσι τους
Ἡ γῆ κρύβει τὶς πέτρες της
Ὁ φόβος σκάβει ἕνα λαγούμι καὶ τρυπώνει τρέχοντας
Τὴν ὥρα ποὺ μέσ’ ἀπὸ τὰ οὐράνια θάμνα
Τὸ οὔρλιασμα τῆς συννεφολύκαινας
Σκορπάει στοῦ κάμπου τὸ πετσὶ θύελλα ἀνατριχίλας
Κι ὕστερα στρώνει στρώνει χιόνι χιόνι ἀλύπητο
Κι ὕστερα πάει φρουμάζοντας στὶς νηστικὲς κοιλάδες
Κι ὕστερα βάζει τοὺς ἀνθρώπους ν’ ἀντιχαιρετίσουνε:
Φωτιὰ ἢ μαχαίρι!

Γι’ αὐτοὺς ποὺ μὲ φωτιὰ ἢ μαχαίρι κίνησαν
Κακὸ θ’ ἀνάψει ἐδῶ. Μὴν ἀπελπίζεται ὁ σταυρὸς
Μόνο ἂς προσευχηθοῦν μακριά του οἱ μενεξέδες!

Γ΄

Γι’ αὐτοὺς ἡ νύχτα ἦταν μία μέρα πιὸ πικρὴ
Λιώναν τὸ σίδερο, μασούσανε τὴ γῆς
Ὁ Θεὸς τους μύριζε μπαρούτι καὶ μουλαροτόμαρο

Κάθε βροντὴ ἕνας θάνατος καβάλα στὸν ἀέρα
Κάθε βροντὴ ἕνας ἄντρας χαμογελώντας ἄντικρυ
Στὸ θάνατο ―κι ἡ μοῖρα ὅ,τι θέλει ἂς πεῖ.

Ξάφνου ἡ στιγμὴ ξαστόχησε κι ἦβρε τὸ θάρρος
Καταμέτωπο πέταξε θρύψαλα μὲς στὸν ἥλιο
Κιάλια, τηλέμετρα, ὅλμοι, κέρωσαν!

Εὔκολα σὰν χασὲς ποὺ σκίστηκεν ὁ ἀγέρας!
Εὔκολα σὰν πλεμόνια ποὺ ἄνοιξαν οἱ πέτρες!
Τὸ κράνος κύλησε ἀπὸ τὴν ἀριστερὴ μεριά...

Στὸ χῶμα μόνο μιὰ στιγμὴ ταράχτηκαν οἱ ρίζες
Ὕστερα σκόρπισε ὁ καπνὸς κι ἡ μέρα πῆε δειλὰ
Νὰ ξεγελάσει τὴν ἀντάρα ἀπὸ τὰ καταχθόνια

Μὰ ἡ νύχτα ἀνασηκώθηκε σὰν πατημένη ὀχιὰ
Μόλις σταμάτησε γιὰ λίγο μὲσ’ στὰ δόντια ὁ θάνατος―
Κι ὕστερα χύθηκε μεμιᾶς ὥς τὰ χλωμά του νύχια!

Δ΄

Τώρα κείτεται ἀπάνω στὴν τσουρουφλισμένη χλαίνη
M’ ἕνα σταματημένο ἀγέρα στὰ ἥσυχα μαλλιὰ
M’ ἕνα κλαδάκι λησμονιᾶς στ’ ἀριστερό του αὐτὶ
Μοιάζει μπαξὲς ποὺ τοῦ ’φυγαν ἄξαφνα τὰ πουλιὰ
Μοιάζει τραγούδι ποὺ τὸ φίμωσαν μέσα στὴ σκοτεινιὰ
Μοιάζει ρολόι ἀγγέλου ποὺ ἐσταμάτησε
Μόλις εἴπανε «γειὰ παιδιὰ» τὰ ματοτσίνορα
Κι ἡ ἀπορία μαρμάρωσε...

Κείτεται ἀπάνω στὴν τσουρουφλισμένη χλαίνη.
Αἰῶνες μαῦροι γύρω του
Ἀλυχτοῦν μὲ σκελετοὺς σκυλιῶν τὴ φοβερὴ σιωπὴ
Κι οἱ ὧρες ποὺ ξανάγιναν πέτρινες περιστέρες
Ἀκοῦν μὲ προσοχή•
Ὅμως τὸ γέλιο κάηκε, ὅμως ἡ γῆ κουφάθηκε
Ὅμως κανεὶς δὲν ἄκουσε τὴν πιὸ στερνὴ κραυγὴ
Ὅλος ὁ κόσμος ἄδειασε μὲ τὴ στερνὴ κραυγή.

Κάτω ἀπ’ τὰ πέντε κέδρα
Χωρὶς ἄλλα κεριὰ
Κείτεται στὴν τσουρουφλισμένη χλαίνη•
Ἄδειο τὸ κράνος, λασπωμένο τὸ αἷμα
Στὸ πλάι τὸ μισοτελειωμένο μπράτσο
Κι ἀνάμεσ’ ἀπ’ τὰ φρύδια―
Μικρὸ πικρὸ πηγάδι, δαχτυλιὰ τῆς μοίρας
Μικρὸ πικρὸ πηγάδι κοκκινόμαυρο
Πηγάδι ὅπου κρυώνει ἡ θύμηση!

Ὤ! μὴν κοιτᾶτε, ὢ μὴν κοιτᾶτε ἀπὸ ποῦ τοῦ-
Ἀπὸ ποῦ τοῦ ’φυγε ἡ ζωή. Μὴν πεῖτε πῶς
Μὴν πεῖτε πῶς ἀνέβηκε ψηλὰ ὁ καπνὸς τοῦ ὀνείρου
Ἔτσι λοιπὸν ἡ μιὰ στιγμὴ Ἔτσι λοιπὸν ἡ μιὰ
Ἔτσι λοιπὸν ἡ μιὰ στιγμὴ παράτησε τὴν ἄλλη
Κι ὁ ἥλιος ὁ παντοτινὸς ἔτσι μεμιᾶς τὸν κόσμο!

E΄

Ἥλιε δὲν ἤσουν ὁ παντοτινός;
Πουλὶ δὲν ἤσουν ἡ στιγμὴ χαρᾶς ποὺ δὲν καθίζει;
Λάμψη δὲν ἤσουν ἡ ἀφοβιὰ τοῦ σύγνεφου;
Κι ἐσὺ περβόλι ᾠδεῖο τῶν λουλουδιῶν
Κι ἐσὺ ρίζα σγουρὴ φλογέρα τῆς μαγνόλιας!

Ἔτσι καθὼς τινάζεται μὲσ’ στὴ βροχὴ τὸ δέντρο
Καὶ τὸ κορμὶ ἀδειανὸ μαυρίζει ἀπὸ τὴ μοίρα
Κι ἕνας τρελὸς δέρνεται μὲ τὸ χιόνι
Καὶ τὰ δύο μάτια πᾶνε νὰ δακρύσουν―
Γιατί, ρωτάει ὁ ἀϊτός, ποῦ ’ναι τὸ παλικάρι;
Κι ὅλα τ’ ἀϊτόπουλ’ ἀποροῦν ποῦ ’ναι τὸ παλικάρι!
Γιατί, ρωτάει στενάζοντας ἡ μάνα, ποῦ ’ναι ὁ γιός μου;
Κι ὅλες οἱ μάνες ἀποροῦν ποῦ νὰ ’ναι τὸ παιδί!
Γιατί, ρωτάει ὁ σύντροφος, ποῦ νὰ ’ναι ὁ ἀδερφός μου;
Κι ὅλοι του οἱ σύντροφοι ἀποροῦν ποῦ νὰ ’ναι ὁ πιὸ μικρός!
Πιάνουν τὸ χιόνι, καίει ὁ πυρετὸς
Πιάνουν τὸ χέρι καὶ παγώνει
Πᾶν νὰ δαγκάσουνε ψωμὶ κι ἐκεῖνο στάζει ἀπὸ αἷμα
Κοιτοῦν μακριὰ τὸν οὐρανὸ κι ἐκεῖνος μελανιάζει
Γιατί γιατί γιατί γιατί νὰ μὴ ζεσταίνει ὁ θάνατος
Γιατί ἕνα τέτοιο ἀνόσιο ψωμὶ
Γιατί ἕνας τέτοιος οὐρανὸς ἐκεῖ ποὺ πρῶτα ἐκατοικοῦσε ὁ ἥλιος!

ΣT΄

Ἦταν ὡραῖο παιδί. Τὴν πρώτη μέρα ποὺ γεννήθηκε
Σκύψανε τὰ βουνὰ τῆς Θρᾴκης νὰ φανεῖ
Στοὺς ὤμους τῆς στεριᾶς τὸ στάρι ποὺ ἀναγάλλιαζε•
Σκύψανε τὰ βουνὰ τῆς Θράκης καὶ τὸ φτύσανε
Μιὰ στὸ κεφάλι, μιὰ στὸν κόρφο, μιὰ μέσα στὸ κλάμα του•
Βγῆκαν Ρωμιοὶ μὲ μπράτσα φοβερὰ
Καὶ τὸ σηκῶσαν στοῦ βοριᾶ τὰ σπάργανα...
Ὕστερα οἱ μέρες τρέξανε, παράβγαν στὸ λιθάρι
Καβάλα σὲ φοραδοποῦλες χοροπήδηξαν
Ὕστερα κύλησαν Στρυμόνες πρωινοὶ
Ὥσπου κουδούνισαν παντοῦ οἱ τσιγγάνες ἀνεμῶνες
Κι ἦρθαν ἀπὸ τῆς γῆς τὰ πέρατα
Οἱ πελαγίτες οἱ βοσκοὶ νὰ πᾶν τῶν φλόκων τὰ κοπάδια
Ἐκεῖ ποὺ βαθιανάσαινε μιὰ θαλασσοσπηλιὰ
Ἐκεῖ ποὺ μιὰ μεγάλη πέτρα ἐστέναζε!

Ἦταν γερὸ παιδί•
Τὶς νύχτες ἀγκαλιὰ μὲ τὰ νεραντζοκόριτσα
Λέρωνε τὶς μεγάλες φορεσιὲς τῶν ἄστρων
Ἦταν τόσος ὁ ἔρωτας στὰ σπλάχνα του
Ποὺ ἔπινε μέσα στὸ κρασὶ τὴ γέψη ὅλης τῆς γῆς,
Πιάνοντας ὕστερα χορὸ μ’ ὅλες τὶς νύφες λεῦκες
Ὥσπου ν’ ἀκούσει καὶ νὰ χύσ’ ἡ αὐγὴ τὸ φῶς μὲσ’ στὰ μαλλιά του
Ἡ αὐγὴ ποὺ μ’ ἀνοιχτὰ μπράτσα τὸν ἔβρισκε
Στὴ σέλα δυὸ μικρῶν κλαδιῶν νὰ γρατσουνάει τὸν ἥλιο
Νὰ βάφει τὰ λουλούδια,
Ἢ πάλι μὲ στοργὴ νὰ σιγονανουρίζει
Τὶς μικρὲς κουκουβάγιες ποὺ ξαγρύπνησαν...
Ἄ τί θυμάρι δυνατὸ ἡ ἀνασαιμιά του
Τί χάρτης περηφάνιας τὸ γυμνό του στῆθος
Ὅπου ξεσποῦσαν λευτεριὰ καὶ θάλασσα...

Ἦταν γενναῖο παιδί.
Μὲ τὰ θαμπόχρυσα κουμπιὰ καὶ τὸ πιστόλι του
Μὲ τὸν ἀέρα τοῦ ἄντρα στὴν περπατηξιὰ
Καὶ μὲ τὸ κράνος του, γυαλιστερὸ σημάδι
(Φτάσανε τόσο εὔκολα μὲσ’ στὸ μυαλὸ
Ποὺ δὲν ἐγνώρισε κακὸ ποτέ του)
Μὲ τοὺς στρατιῶτες του ζερβὰ δεξιὰ
Καὶ τὴν ἐκδίκηση τῆς ἀδικίας μπροστά του
―Φωτιά στὴν ἄνομη φωτιά!―
Μὲ τὸ αἷμα πάνω ἀπὸ τὰ φρύδια
Τὰ βουνὰ τῆς Ἀλβανίας βροντήξανε
Ὕστερα λυῶσαν χιόνι νὰ ξεπλύνουν
Τὸ κορμί του, σιωπηλὸ ναυάγιο τῆς αὐγῆς
Καὶ τὸ στόμα του, μικρὸ πουλὶ ἀκελάηδιστο
Καὶ τὰ χέρια του, ἀνοιχτὲς πλατεῖες τῆς ἐρημίας
Βρόντηξαν τὰ βουνὰ τῆς Ἀλβανίας
Δὲν ἔκλαψαν
Γιατί νὰ κλάψουν
Ἦταν γενναῖο παιδί!

Z΄

Τὰ δέντρα εἶναι ἀπὸ κάρβουνο ποὺ ἡ νύχτα δὲν κορώνει.
Χιμάει, χτυπιέται ὁ ἄνεμος, ξαναχτυπιέται ὁ ἄνεμος
Τίποτε. Μὲσ’ στὴν παγωνιὰ κουρνιάζουν τὰ βουνὰ
Γονατισμένα. Κι ἀπὸ τὶς χαράδρες βουΐζοντας
Ἀπ’ τὰ κεφάλια τῶν νεκρῶν ἡ ἄβυσσο ἀνεβαίνει...
Δὲν κλαίει πιὰ οὒτ’ ἡ Λύπη. Σὰν τὴν τρελὴ ποὺ ὀρφάνεψε
Γυρνάει, στὸ στῆθος της φορεῖ μικρὸ κλαδὶ σταυροῦ
Δὲν κλαίει. Μονάχ’ ἀπὸ τὰ μελανὰ ζωσμένη Ἀκροκεραύνια
Πάει ψηλὰ καὶ στήνει μιὰ πλάκα φεγγαριοῦ
Μήπως καὶ δοῦν τὸν ἴσκιο τους γυρνώντας οἱ πλανῆτες
Καὶ κρύψουν τὶς ἀχτίδες τους
Καὶ σταματήσουν
Ἐκεῖ στὸ χάος ἀσθμαίνοντας ἐκστατικοί...

Χιμάει, χτυπιέται ὁ ἄνεμος, ξαναχτυπιέται ὁ ἄνεμος
Σφίγγεται ἡ ἐρημιὰ στὸν μαῦρο της μποξὰ
Σκυφτὴ πίσω ἀπὸ μῆνες-σύννεφα ἀφουκράζεται
Τί νὰ ’ναι ποῦ ἀφουκράζεται, σύννεφα-μῆνες μακριά;
Μὲ τὰ κουρέλια τῶν μαλλιῶν στοὺς ὤμους ―ἂχ ἀφῆστε την―
Μισὴ κερὶ μισὴ φωτιὰ μία μάνα κλαίει ―ἀφῆστε την―
Στὶς παγωμένες ἄδειες κάμαρες ὅπου γυρνάει ἀφῆστε την!
Γιατί δὲν εἶναι ἡ μοίρα χήρα κανενὸς
Κι οἱ μάνες εἶναι γιὰ νὰ κλαῖν, οἱ ἄντρες γιὰ νὰ παλεύουν
Τὰ περιβόλια γιὰ ν’ ἀνθοῦν τῶν κοριτσιῶν οἱ κόρφοι
Τὸ αἷμα γιὰ νὰ ξοδεύεται, ὁ ἀφρὸς γιὰ νὰ χτυπᾶ
Κι ἡ λευτεριὰ γιὰ ν’ ἀστραφτογεννιέται ἀδιάκοπα!

H΄

Πέστε λοιπὸν στὸν ἥλιο νὰ ’βρει ἕναν καινούριο δρόμο
Τώρα ποὺ πιὰ ἡ πατρίδα του σκοτείνιασε στὴ γῆ
Ἂν θέλει νὰ μὴ χάσει ἀπὸ τὴν περηφάνεια του•
Ἢ τότε πάλι μὲ χῶμα καὶ νερὸ
Ἂς γαλαζοβολήσει ἀλλοῦ μιὰν ἀδελφούλα Ἑλλάδα!
Πέστε στὸν ἥλιο νὰ ’βρει ἕναν καινούριο δρόμο
Μὴν καταπροσωπήσει πιὰ μήτε μιὰ μαργαρίτα
Στὴ μαργαρίτα πέστε νὰ ’βγει μ’ ἄλλη παρθενιὰ
Μὴ λερωθεῖ ἀπὸ δάχτυλα ποὺ δὲν τῆς πάνε!

Χωρίστε ἀπὸ τὰ δάχτυλα τ’ ἀγριοπεριστέρια
Καὶ μὴν ἀφῆστε ἦχο νὰ πεῖ τὸ πάθος τοῦ νεροῦ
Καθὼς γλυκὰ φυσᾶ οὐρανὸς μὲσ’ σ’ ἀδειανὸ κοχύλι
Μὴ στεῖλτε πουθενὰ σημάδι ἀπελπισιᾶς
Μόν’ φέρτε ἀπὸ τὶς περιβόλες τῆς παλληκαριᾶς
Τὶς ροδωνιὲς ὅπου ἡ ψυχὴ του ἀνάδευε
Τὶς ροδωνιὲς ὅπου ἡ ἀνάσα του ἔπαιζε
Μικρὴ τὴ νύφη χρυσαλλίδα
Ποὺ ἀλλάζει τόσες ντυμασιὲς ὅσες ριπὲς τὸ ἀτλάζι
Στὸν ἥλιο, σὰν μεθοκοποῦν χρυσόσκον’ οἱ χρυσόμυγες
Καὶ πᾶν μὲ βιάση τὰ πουλιὰ ν’ ἀκούσουνε ἀπ’ τὰ δέντρα
Ποιοῦ σπόρου γέννα στύλωσε τὸ φημισμένο κόσμο!

Θ΄

Φέρτε κανούρια χέρια τί τώρα ποιὸς θὰ πάει
Ψηλὰ νὰ νανουρίσει τὰ μωρὰ τῶν ἄστρων!
Φέρτε καινούρια πόδια τί τώρα ποιὸς θὰ μπεῖ
Στὸν πεντοζάλη πρῶτος τῶν ἀγγέλων!
Καινούρια μάτια ―Θὲ μου― τί τώρα ποῦ θὰ πᾶν
Νὰ σκύψουν τὰ κρινάκια τῆς ἀγαπημένης!
Αἷμα καινούριο τί μὲ ποιὸ χαρᾶς χαῖρε θ’ ἀνάψουν
Καὶ στόμα, στόμα δροσερὸν ἀπὸ χαλκὸ κι ἀμάραντο
Τί τώρα ποιὸς στὰ σύννεφα θὰ πεῖ «γειά σας παιδιά!»

Μέρα, ποιὸς θ’ ἀψηφήσει τὰ ροδακινόφυλλα
Νύχτα, ποιὸς θὰ μερέψει τὰ σπαρτὰ
Ποιὸς θὰ σκορπίσει πράσινα καντήλια μὲσ’ στοὺς κάμπους
Ἢ θ’ ἀλαλάξει θαρρετὰ κατάντικρυ ἀπ’ τὸν ἥλιο
Γιὰ νὰ ντυθεῖ τὶς θύελλες καβάλα σ’ ἄτρωτο ἄλογο
Καὶ νὰ γενεῖ Ἀχιλλέας τῶν ταρσανάδων!
Ποιὸς θ’ ἀνεβεῖ στὸ μυθικὸ καὶ μαῦρο ἐρημονήσι
Γιὰ ν’ ἀσπαστεῖ τὰ βότσαλα
Καὶ ποιὸς θὰ κοιμηθεῖ
Γιὰ νὰ περάσει ἀπὸ τοὺς Εὐβοϊκούς τοῦ ὀνείρου
Νὰ ’βρει καινούρια χέρια, πόδια, μάτια
Αἷμα καὶ λαλιὰ
Νὰ ξαναστυλωθεῖ στὰ μαρμαρένια ἁλώνια
Καὶ νὰ ριχτεῖ ―ἂχ τούτη τὴ φορὰ―
Καὶ νὰ ριχτεῖ τοῦ Χάρου μὲ τὴν ἁγιοσύνη του!

I΄

Ἥλιος, φωνὴ χαλκοῦ, κι ἅγιο μελτέμι
Πάνω στὰ στήθη τοῦ ὄμοναν: «Ζωὴ νὰ σὲ χαρῶ!»
Δύναμη ἐκεῖ πιὸ μαύρη δὲ χωροῦσε
Μόνο μὲ φῶς χυμένο ἀπὸ δαφνόκλαδο
Κι ἀσήμι ἀπὸ δροσιὰ μόνον ἐκεῖ ὁ σταυρὸς
Ἄστραφτε, καθὼς χάραζε ἡ μεγαλοσύνη
Κι ἡ καλοσύνη μὲ σπαθὶ στὸ χέρι πρόβελνε
Νὰ πεῖ μεσ’ ἀπ’ τὰ μάτια του καὶ τὶς σημαῖες τους «Ζῶ!»

Γειά σου μωρὲ ποτάμι ὁπού ’βλεπες χαράματα
Παρόμοιο τέκνο θεοῦ μ’ ἕνα κλωνὶ ρογδιᾶς
Στὰ δόντια, νὰ εὐωδιάζεται ἀπὸ τὰ νερά σου•
Γειά σου κι ἐσὺ χωριατομουσμουλιὰ ποὺ ἀντρείευες
Κάθε ποὺ ’θελε πάρει Ἀντροῦτσος τὰ ὄνειρά του•
Κι ἐσὺ βρυσούλα τοῦ μεσημεριοῦ ποὺ ἔφτανες ὥς τὰ πόδια του
Κι ἐσὺ κοπέλα ποὺ ἤσουνα ἡ Ἑλένη του
Ποὺ ἤσουνα τὸ πουλί του, ἡ Παναγιά του, ἡ Πούλια του
Γιατί καὶ μιὰ μόνο φορὰ μὲσ’ στὴ ζωὴ ἂν σημάνει
Ἀγάπη ἀνθρώπου ἀνάβοντας
Ἄστρον ἀπ’ ἄστρο τὰ κρυφὰ στερεώματα,
Θὰ βασιλεύει παντότες παντοῦ ἡ θεία ἠχὼ
Γιὰ νὰ στολίζει μὲ μικρὲς καρδιὲς πουλιῶν τὰ δάση
Μὲ λύρες ἀπὸ γιασεμιὰ τὰ λόγια τῶν ποιητῶν

Κι ὅπου κακὸ κρυφὸ νὰ τὸ παιδεύει―
Κι ὅπου κακὸ κρυφὸ νὰ τὸ παιδεύει ἀνάβοντας!

IA΄

Κεῖνοι ποὺ ἐπράξαν τὸ κακὸ ― γιατί τοὺς εἶχε πάρει
Τὰ μάτια ἡ θλίψη πήγαιναν τρικλίζοντας
Γιατί τοὺς εἶχε πάρει
Τὴ θλίψη ὁ τρόμος χάνονταν μέσα στὸ μαῦρο σύγνεφο
Πίσω! καὶ πιὰ χωρὶς φτερὰ στὸ μέτωπο
Πίσω! καὶ πιὰ χωρὶς καρφιὰ στὰ πόδια
Ἐκεῖ ποὺ γδύν’ ἡ θάλασσα τ’ ἀμπέλια καὶ τὰ ἡφαίστεια
Στοὺς κάμπους τῆς πατρίδας πάλι καὶ μὲ τὸ φεγγάρι ἀλέτρι
Πίσω! Στὰ μέρη ὅπου λαγωνικὰ τὰ δάχτυλα
Μυρίζονται τὴ σάρκα κι ὅπου ἡ τρικυμία βαστᾶ
Ὅσο ἕνα γιασεμὶ λευκὸ στὸ θέρος τῆς γυναίκας!

Κεῖνοι ποὺ ἐπράξαν τὸ κακό ― τοὺς πῆρε μαῦρο σύγνεφο
Ζωὴ δὲν εἶχαν πίσω τους μ’ ἔλατα καὶ μὲ κρύα νερὰ
M’ ἀρνί, κρασὶ καὶ τουφεκιά, βέργα καὶ κληματόσταυρο
Παπποὺ δὲν εἶχαν ἀπὸ δρῦ κι ἀπ’ ὀργισμένο ἄνεμο
Στὸ καραούλι δεκαοχτὼ μερόνυχτα
Μὲ πικραμένα μάτια•
Τοὺς πῆρε μαῦρο σύγνεφο ― δὲν εἶχαν πίσω τους αὐτοὶ
Θεῖο μπουρλοτιέρη, πατέρα γεμιτζὴ
Μάνα ποὺ νὰ ’χει σφάξει μὲ τὰ χέρια της
Ἢ μάνα μάνας ποὺ μὲ τὸ βυζὶ γυμνὸ
Χορεύοντας νὰ ’χει δοθεῖ στὴ λευτεριὰ τοῦ Χάρου!

Κεῖνοι ποὺ ἐπράξαν τὸ κακό ― τοὺς πῆρε μαῦρο σύγνεφο
Μὰ κεῖνος ποὺ τ’ ἀντίκρισε στοὺς δρόμους τ’ οὐρανοῦ
Ἀνεβαίνει τώρα μοναχὸς καὶ ὁλόλαμπρος!

IB΄

Μὲ βῆμα πρωινὸ στὴ χλόη ποὺ μεγαλώνει
Ἀνεβαίνει μοναχὸς καὶ ὁλόλαμπρος...

Λουλούδια ἀγοροκόριτσα τοῦ κρυφογνέφουνε
Καὶ τοῦ μιλοῦν μὲ μιὰ ψηλὴ φωνὴ ποὺ ἀχνίζει στὸν αἰθέρα
Γέρνουν καὶ κατ’ αὐτὸν τὰ δέντρα ἐρωτεμένα
Μὲ τὶς φωλιὲς χωμένες στὴ μασχάλη τους
Μὲ τὰ κλαδιὰ τους βουτηγμένα μὲσ’ στὸ λάδι τοῦ ἥλιου
Θαῦμα ― τί θαῦμα χαμηλὰ στὴ γῆ!
Ἄσπρες φυλὲς μ’ ἕνα γαλάζιο ὑνὶ χαράζουνε τοὺς κάμπους
Στράφτουν βαθιὰ οἱ λοφοσειρὲς
Καὶ πιὸ βαθιὰ τ’ ἀπρόσιτα ὄνειρα τῶν βουνῶν τῆς ἄνοιξης!

Ἀνεβαίνει μοναχὸς καὶ ὁλόλαμπρος
Τόσο πιωμένος ἀπὸ φῶς ποὺ φαίνεται ἡ καρδιά του
Φαίνεται μὲσ’ στὰ σύννεφα ὁ Ὄλυμπος ὁ ἀληθινὸς
Καὶ στὸν ἀέρα ὁλόγυρα ὁ αἶνος τῶν συντρόφων...
Τώρα χτυπάει πιὸ γρήγορα τ’ ὄνειρο ἀπὸ τὸ αἷμα
Στοὺς ὄχτους τοῦ μονοπατιοῦ συνάζουνται τὰ ζῶα
Γρυλίζουν καὶ κοιτάζουνε σὰ νὰ μιλοῦνε
Ὁ κόσμος ὅλος εἶναι ἀληθινὰ μεγάλος
Γίγας ποὺ κανακεύει τὰ παιδιά του

Μακριὰ χτυποῦν καμπάνες ἀπὸ κρύσταλλο
Αὔριο, αὔριο λένε, τὸ Πάσχα τ’ οὐρανοῦ!

IΓ΄

Μακριὰ χτυποῦν καμπάνες ἀπὸ κρύσταλλο―

Λένε γι’ αὐτὸν ποὺ κάηκε μὲσ’ στὴ ζωὴ
Ὅπως ἡ μέλισσα μέσα στοῦ θυμαριοῦ τὸ ἀνάβρυσμα•
Γιὰ τὴν αὐγὴ ποὺ πνίγηκε στὰ χωματένια στήθια
Ἐνῷ μηνοῦσε μιὰν ἡμέρα πάλλαμπρη•
Γιὰ τὴ νιφάδα ποὺ ἄστραψε μὲσ’ στὸ μυαλὸ κι ἐσβήστη
Τότες ποὺ ἀκούστηκε μακριὰ ἡ σφυριγματιὰ τῆς σφαίρας
Καὶ πέταξε ψηλὰ θρηνώντας ἡ Ἀλβανίδα πέρδικα!

Λένε γι’ αὐτὸν ποὺ μήτε κάν ἐπρόφτασε νὰ κλάψει
Γιὰ τὸν βαθὺ καημὸ τοῦ Ἔρωτα τῆς ζωῆς
Ποὺ εἶχε ὅταν δυνάμωνε μακριὰ ὁ ἀγέρας
Καὶ κρῶζαν τὰ πουλιὰ στοῦ χαλασμένου μύλου τὰ δοκάρια
Γιὰ τὶς γυναῖκες ποὺ ἔπιναν τὴν ἄγρια μουσικὴ
Στὸ παραθύρι ὀρθὲς σφίγγοντας τὸ μαντίλι τους
Γιὰ τὶς γυναῖκες ποὺ ἀπελπίζαν τὴν ἀπελπισιὰ
Προσμένοντας ἕνα σημάδι μαῦρο στὴν ἀρχὴ τοῦ κάμπου

Ὕστερα δυνατὰ πέταλα ἔξω ἀπ’ τὸ κατώφλι
Λένε γιὰ τὸ ζεστὸ καὶ ἀχάϊδευτο κεφάλι του
Γιὰ τὰ μεγάλα μάτια του ὅπου χώρεσε ἡ ζωὴ
Τόσο βαθιά, ποὺ πιὰ νὰ μὴν μπορεῖ νὰ βγεῖ ποτέ της!

IΔ΄

Τώρα χτυπάει πιὸ γρήγορα τ’ ὄνειρο μὲσ’ στὸ αἷμα
Τοῦ κόσμου ἡ πιὸ σωστὴ στιγμὴ σημαίνει:
Ἐλευθερία,
Ἕλληνες μὲσ’ στὰ σκοτεινὰ δείχνουν τὸ δρόμο:

EΛEYΘEPIA

Γιὰ σένα θὰ δακρύσει ἀπὸ χαρὰ ὁ ἥλιος

Στεριὲς ἰριδοχτυπημένες πέφτουν στὰ νερὰ
Καράβια μ’ ἀνοιχτὰ πανιὰ πλέουν μὲσ’ στοὺς λειμῶνες
Τὰ πιὸ ἀθῶα κορίτσια
Τρέχουν γυμνὰ στὰ μάτια τῶν ἀντρῶν
Κι ἡ σεμνότη φωνάζει πίσω ἀπὸ τὸ φράχτη
Παιδιά! δὲν εἶναι ἄλλη γῆ ὡραιότερη...

Τοῦ κόσμου ἡ πιὸ σωστὴ στιγμὴ σημαίνει!

Μὲ βῆμα πρωινὸ στὴ χλόη ποὺ μεγαλώνει
Ὁλοένα ἐκεῖνος ἀνεβαίνει•
Τώρα λάμπουνε γύρω του οἱ πόθοι ποὺ ἦταν μιὰ φορὰ
Χαμένοι μὲσ’ στῆς ἁμαρτίας τὴ μοναξιά•
Γειτόνοι τῆς καρδιᾶς του οἱ πόθοι φλέγονται•
Πουλιὰ τὸν χαιρετοῦν, τοῦ φαίνονται ἀδερφάκια του
Ἄνθρωποι τὸν φωνάζουν, τοῦ φαίνονται συντρόφοι του
«Πουλιὰ καλὰ πουλιά μου, ἐδῶ τελειώνει ὁ θάνατος!»
«Σύντροφοι σύντροφοι καλοί μου, ἐδῶ ἡ ζωὴ ἀρχίζει!»
Ἀγιάζι οὐράνιας ὀμορφιᾶς γυαλίζει στὰ μαλλιά του

Μακριὰ χτυποῦν καμπάνες ἀπὸ κρύσταλλο
Αὔριο, αὔριο, αὔριο: τὸ Πάσχα τοῦ Θεοῦ!

Πηγή

Ο έρωτας κι ο θάνατος

 

Μια μονάχα φορά ερωτεύεσαι,
για ζωή και για θάνατο!
μια και μόνο φορά!
για να ζήσεις!

Αυτός είναι για μένα ο ρόλος του έρωτα στη ζωή του ανθρώπου: ώθηση για δημιουργία, γι' αυτό ο άνθρωπος νιώθει τόσο «αθάνατος» όταν είναι ερωτευμένος και τόσο έτοιμος για θάνατο όταν νιώθει πως έχει ζήσει το απόλυτο του έρωτα. Αυτό είναι η σφραγίδα του έρωτα. Και είναι ανεξίτηλη. Δεν μπορείς να ερωτεύεσαι καθε μέρα κι άλλο πρόσωπο. Αυτό δεν γίνεται κάθε μέρα, και δεν αξίζει να γίνεται κάθε μέρα.

Απλώς Δεν Γίνεται.

Είναι σαν τη μαρμελάδα: είναι υπέροχη, αλλά η πολλή σε σκοτώνει.
Είναι σαν την ελευθερία, που όταν την έχεις αποκτήσει με αγώνες, τη φυλάς σαν θησαυρό, κι είναι λόγος να επαναστατείς στην κατάργησή της. Αλλά όταν την έχεις δεδομένη και ανεξέλεγκτη πεθαίνεις από πλήξη. Και διαρκώς θέλεις άλλα...

Ο απόλυτος έρωτας, ως βίωμα, αλλάζει τον άνθρωπο: του γίνεται modus vivendi, και δεν έχεις πια γι' αντικείμενο του έρωτά σου, ένα μονάχα πρόσωπο. Η αίσθηση μετουσιώνεται σε μνήμη και ικανότητα «πνευματικής και ψυχικής αθανασίας» και δημιουργικής πνοής. Κι όλα αυτά, θέλεις να τα διατηρήσεις και να τα διαφυλάξεις, γιατί αξίζουν κάθε κόπο και κάθε" θυσία" του στιγμιαίου θέλω σου.

Και γιατί πια -από εκεί και μετά- ερωτικά δρας, ζείς, αντιλαμβάνεσαι τον κόσμο, και «περιποιείσαι» τη δημιουργική πνοή, χαρίζοντάς της τη δική σου βοήθεια, τον δικό σου "τρόπο", για να εξακολουθήσει να τρέφει τον κόσμο και σένα τον ίδιο.

Ο έρωτας σε αλλάζει και σε μαθαίνει να ζεις και να δημιουργείς, άλλιώς δεν έζησες ποτέ κανένα έρωτα.

Έρωτας είναι ο τρόπος να βλέπεις και να χαίρεσαι τη ζωή, γνωρίζοντας τα όριά της (ετούτο είναι το πρώτο μας «μάθημα» στην ξενητεία).

Ερωτας είναι η αγάπη του Χριστού. Ερωτας είναι η προστασία του Δημιουργού για τα πλάσματά του: «οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον,  ὥστε τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ’ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον».

Έρωτας είναι να δέχεσαι άνευ όρων τη δωρεά, και να ευχαριστείς για την τιμή να τη λάβεις! Τί κοσμογονία αν αξιωθούμε όλοι να να γίνουμε ευγνώμονες και δωρητές χαράς!