Πέμπτη 16 Ιανουαρίου 2020

Νομιμότητα είναι το κάτω όριο της αποδεκτής ανηθικότητας.


Image result for εικόνες μετρό αφίσα 

Διαβάζω για Το νόμιμο και το ηθικό μιας αφίσας, που πρόσφατα κατέβηκε από τους χώρους του μετρό, λόγω του σάλου που προκλήθηκε από την αντίδραση πολιτών και φορέων που είναι πολύ ευαίσθητοι με τις "κατακτήσεις" δικαιωμάτων που θεσπίστηκαν με νόμο.

Της αφίσας που καλούσε σε ενημέρωση και εγρήγορση, αλλά κατέβηκε, γρήγορα-γρήγορα, με πολιτική απόφαση. Της αφίσας, που απλώς, πληροφορεί για τα στάδια ανάπτυξης του εμβρύου, και προσφέρει τούτη την πληροφορία χύμα και  κατακλυσμιαία, στον καθένα, όπως ακριβώς και κάθε πακέτο των τσιγάρων που εικονίζει την κατάντια στην οποία μπορεί να φτάσει κάθε καπνιστής!

Και τί δεν ειπώθηκε! Πως προσβάλλονται στην ηθική τους οι άνθρωποι, πως πολεμείται ο νόμος που εξασφάλισε αυτοδιάθεση στο σώμα της γυναίκας, πως γυρίζουμε πίσω σε αιώνες σκότους.

Και μ' ετούτο τον πολεμικό σάλο, παρά τις ταπεινές αντιδράσεις που ακούστηκαν [ακόμη και για την λογοκριτική αντίδραση των εναντιουμένων στην αφίσα], τελικά, οι δυνάμεις του λογοκριτικού φωτός, αποφασίσανε 
  • πως πρέπει να φιμωθούνε όσοι πιστεύουν πως η άμβλωση είναι πολύ σοβαρό πράγμα για να την θεωρούμε απλώς ένα αδιακρίτως εξασφαλισμένο δικαίωμα, 
  • και πως δεν θα πρέπει να το διπλοσκεφτόμαστε όταν τείνουμε να πάρουμε αυτήν την απόφαση, γιατί ...είμαστε σύγχρονοι άνθρωποι,
  • κι επί πλέον, είμαστε και νομοθετικά εξασφαλισμένοι!
 Σε κάθε διαφήμιση, αφίσα ή αναγγελία υπάρχει ένα μήνυμα που απευθύνεται στον κόσμο για να το ακολουθήσει. Να το υιοθετήσει και να συμπράξει. Τις περισσότερες φορές είναι εμπορικό, άλλες ιατρικό, άλλες ενημερωτικό για καλλιτεχνικά, εκπαιδευτικά, επαγγελματικά, κλπ θέματα. Άλλοτε είναι επαναστατικό και ρηξικέλευθο, και μας καλεί να κάψουμε μια συνοικία για να διατηρήσουμε τις καταλήψεις μας σ' αυτήν, να παρελάσουμε ως γκει για να δείξουμε την σεξουαλική μας απελευθέρωση, ή να μπούμε με το έτσι θέλω σε μια πρεσβεία/σε μια τράπεζα/σε μια εφημερίδα κλπ και να τα κάνουμε γυαλιά καρφιά. Θαρρώ πως η κοινωνία μας όλα τούτα τα στηρίζει και τα δέχεται. Το μόνο που θορυβεί την κοινωνία μας είναι αν γνωρίζει, ή αν τυχόν μπορεί εύκολα να πληροφορηθεί, επακριβώς, τα στάδια της ανάπτυξης ενός εμβρύου στην κοιλιά της μάνας του. Δεν θέλει να γνωρίζει. Την ενοχλεί να γνωρίζει. Γι' αυτό, πολύ άκομψα, είπε: Σκάστε λοιπόν, εσείς που μιλάτε μέσα από την αφίσα! Δεν θέλω να γνωρίζω, κι είναι δικαίωμά μου!

Η πνευματική ωριμότητα επιβάλλει να ερχόμαστε τουλάχιστον στην θέση του αποδέκτη των απόψεών μας:
  • Για να δούμε πόσο εύκολο είναι να πειστεί κάποιος που έχει ισχυρή άποψη για ένα θέμα. 
  • Για να δούμε πώς εκλαμβάνεται η τραχεία αποστροφή, απόρριψη και προσβολή του συνομιλητή μας
  • η χωρίς επιχειρήματα εμμονή στις ίδιες θέσεις
  • η άρνηση των γεγονότων
  • η ανταπόδοση των ίσων 
  • κλπ
Είναι προφανές πως στην παρούσα συγκυρία, έχουμε έλλειμμα πνευματικής ωριμότητας. Οι καταγγελτικοί και προσχηματικοί ισχυρισμοί είναι έωλοι, τυχαίοι, χωρίς συνοχή, αντιφατικοί, ψευδείς, και αναπόδεικτοι. Το κατέβασμα της αφίσας προηγήθηκε από την κριτική εξέταση των ενστάσεων.

Για το νόμιμο και το ηθικό τα έχει έχει αναλύσει όλα, παλαιός πολιτικός που αποσύρθηκε από την πολιτική. Δεν υφίσταται θέμα. Νομιμότητα είναι το κάτω όριο της αποδεκτής ανηθικότητας.

Κι όταν ο νόμος ορίζει και επιβάλλει την προστασία ενός αγαθού, εννοεί ότι η προστασία είναι το διαρκές ζητούμενο, κι όχι πως είναι το ήδη επιτευχθέν αποτέλεσμα


Οι αλλαγές των νόμων και των προταγμάτων,  που παρατηρούνται μετά την επίτευξη διαφορετικών πολιτικών συσχετισμών (επικρατούν άλλα κόμματα, με άλλα προγράμματα) σηματοδοτούν τις κοινωνικές και πολιτικές ανησυχίες και την αντίστοιχη κινητικότητα. Οι νόμοι δεν λύνουν πάντα όλα τα προβλήματα, δηλαδή δεν είναι πάντα οι απόλυτοι και τέλειοι ρυθμιστές. Δίνουν μια κατεύθυνση, αλλά αν αυτή θα τηρηθεί, αυτό θα προκύψει από εξωνομικούς παράγοντες. Η ζωή υπερβαίνει κάθε νόμον. Γι' αυτό και αλλάζουν τους νόμους οι ίδιοι ή οι επόμενοι νομοθέτες.  Συνεπώς, αν ένας νόμος αλλάξει, αυτό έχει προκύψει από τις κοινωνικές και πολιτικές ανησυχίες και την αντίστοιχη κινητικότητα. Κάποτε, ελπίζουμε, πως θα ρυθμιστούν ορθολογικά και περιπτώσεις όπως του πανεπιστημιακού ασύλου, της ευθύνης των υπουργών, ο πραγματικός βαθμός της εγκληματικής πράξης (πλημμέλημα, κακούργημα)  για κατοχή και χρήση μολότωφ κλπ).

Η επίμαχη αφίσα πάντως δεν καταγγέλλει ανηθικότητα. Εκθέτει ιατρικά δεδομένα. Το "αφήστε με να ζήσω", είναι αντίστοιχο με μια κλήση αιμοδοσίας, ή δωρεάς οργάνων.

Με την αφίσα αυτή, δεν υφίσταται παραίνεση προς ελεύθερους ανθρώπους.  Παραίνεση προς βιαστικούς, πανικόβλητους, έκπληκτους, ή αποφασισμένους αρνητικά ανθρώπους ναί.
Παραίνεση να συγκρατηθούν, να επανεξετάσουν, να σταθμίσουν. Είναι βέβαια στην μόδα να μην λέμε όχι. Αλλά ενεργούμε αντιφατικά! π.χ.,  ενώ είμαστε εναντίον του καπνίσματος, [που το απαγορεύουμε επειδή μας  ενοχλεί ως τρίτους], μαχόμεθα υπέρ της διακοπής της εγκυμοσύνης ως δικαίωμα αυτοδιαχείρισης του γυναικείου σώματος, ίσως, επειδή ο ... καταστελλόμενος δεν μιλάει ακόμη -για να διαμαρτυρηθεί προσωπικά-, και δεν ψηφίζει.

Ποιός μπορεί να θίγεται από την αφίσα αυτή;
  • Εκείνος που δεν θέλει να ακούει "όχι".
  • Εκείνος που δεν θέλει να μαθαίνει.
  • Εκείνος που δεν θέλει να ελέγχεται από κανέναν, ούτε από τον εαυτό του.
  • Εκείνος που δεν θέλει την οικογένεια
  • Εκείνος που θέλει να νομίζει πως έχει τον απόλυτο έλεγχο για  όλα όσα τον αφορούν
  • Εκείνοι που ισχυρίζονται πως η άμβλωση είναι δικαίωμα διαχείρισης του σώματος
  • Εκείνοι που ισχυρίζονται ότι δεν υφίσταται άνθρωπος κατά την κύηση
  • Εκείνοι που αποφασίζουν την διακοπή της κύησης κι αισθάνονται πως χαρακτηρίζονται από τους άλλους ως δολοφόνοι, ενώ κατά την γνώμη τους δεν είναι!
Σε μια επί μέρους εξέταση των παραπάνω ζητημάτων  θα λέγαμε, εν τάχει, πως αδιάφορα θα σταθεί κάτω από την αφίσα και δεν θα ακούσει τίποτε:
  • αυτός που δεν ακούει όχι στις επιθυμίες του,
  • όπως κι αυτός που δεν θέλει να μαθαίνει
  • κι εκείνος που είναι ανυπόταχτος στην εξουσία των υποχρεώσεων
  • Το ίδιο κι εκείνος που δεν θέλει την οικογένεια και τις σκοτούρες της
  • καθώς κι εκείνος που θεωρεί πως είναι παντοκράτορας, και  δεν ιδρώνει το αυτί του
  • Εκείνοι που μπερδεύουν την ανάγκη και  τον κίνδυνο με την ευχέρεια και την άνεση
  • εκείνοι που εθελοτυφλούν για να είναι άνετοι με τα μέσα τους
Το πρόβλημα, λοιπόν, υπάρχει με όσους δεν θέλουν να έχουν οι άλλοι κακή γνώμη γι' αυτούς! Μα αυτό εξαρταται μόνο από αυτούς τους ίδιους και από τα έργα τους! Κι επειδή τα έργα τους θα είναι αυτά ακριβώς που οι ίδιοι θέλουν, εκείνο που -κατά την άποψή τους- πρέπει να αλλάξει είναι η άποψη των τρίτων! Κι αφού οι τρίτοι δεν αλλάζουν άποψη, τότε, ας σιωπήσουν!
Ας μη γελιόμαστε, η αφίσα δεν ενοχλεί την αυτοδιαχείριση, που είναι απολύτως δεδομένη και ακώλυτη. Άλλο πράγμα που η συζήτηση για τα όρια[ που έχει το "μου αξίζει", το "έτσι μας αρέσει" κλπ ] περνιέται τάχα για αμφισβήτηση στο δικαίωμα,

Ας σημειωθεί, πως αυτοί που αρνούνται την συζήτηση -κάθε συζήτηση-είναι οι φασίστες, οι ολοκληρωτικοί κλπ. Όλοι οι άλλοι μιλάμε για όλα, κι εκατό φορές ακόμη για τα ίδια, και για τα δεδομένα και για τα απαγορευτικά, αλλά δεν θεωρούμε τα ανήθικα ηθικά, ούτε τα ανιστόρητα  ιστορία, ούτε την συκοφαντία φιλοφρόνηση, ούτε την άρνηση της αλήθειας και των γεγονότων ως απλή αθώα αντίθετη άποψη.

Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα, είναι η τήρηση της πολιτικής ορθότητας! 'Οταν αυτή δεν είναι εκατέρωθεν αμοιβαία, τότε αποτελεί απλώς όχημα απαγόρευσης των αντιθέσεων και των αντιρρήσεων προς τα βολικά θέσφατα που επινοούμε ή μεθοδεύουμε! Γιατί συμβαίνει συχνά, κάτω από την απαίτηση για προστασία των προβαλλόμενων δικαιωμάτων, να επιζητείται η κατάργηση δικαιωμάτων των άλλων [όπως εδώ με την αφίσα όπου εκφράστηκε η  απαίτηση για κατάργηση του δικαιώματος του άλλου να εκφράζεται, επειδή μου "κακοφαίνεται" -ή θαρρώ πως δεν με κολακεύει - η άποψή του!]

Καλά τα δικαιώματα και οι ελευθερίες, αλλά προέχει η "κατά κεφαλήν πνευματική καλλιέργεια" και η εν επιγνώσει επίκληση των ατομικών δικαιωμάτων. Γιατί ο εν κοινωνία άνθρωπος, δεν είναι άτομο. Είναι δυνάμει πρόσωπο.

Σκύλοι και γάτες υπάρχουν παντού!

4 σχόλια:

  1. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Είναι προφανές ότι το μάλλον οργισμένο αλλά άρτια συντεταγμένο αυτό κείμενο αποτελεί απάντηση σε πρόσφατο, σύντομο άρθρο μου δημοσιευμένο στις ηλεκτρονικές εφημερίδες Aixmi.gr (παρατίθεται στην αρχή του κειμένου) και ΤΟ ΒΗΜΑ (https://www.tovima.gr/2020/01/17/opinions/to-nomimo-kai-to-ithiko-mias-afisas/). Η αρθρογράφος (διακεκριμένη νομικός) κατ’ ουσίαν υπαινίσσεται (αν όχι ευθέως εννοεί) ότι το κείμενό μου υπηρετεί την ανηθικότητα! Θα αντιπαρέλθω, εν τούτοις, αυτό το ζήτημα για να εισέλθω στην ουσία...

    Το debate που αναπτύχθηκε γύρω από το επίμαχο ζήτημα της αφίσας αφορά την ηθική αξιολόγηση μίας πράξης σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η πράξη αυτή είναι σύννομη. Η αρθρογράφος ουσιαστικά προβάλλει την άποψη ότι η πράξη αυτή στερείται ηθικής υπόστασης και άρα ο νόμος που την επιτρέπει θα πρέπει να αναθεωρηθεί. Σεβαστές οι απόψεις της, όμως ελάχιστη σχέση έχουν με το δικό μου κείμενο, του οποίου (υποτίθεται) αποτελούν απάντηση!

    Στο άρθρο μου δεν τοποθετούμαι επί της ουσίας του debate, δεν δεοντολογώ ούτε ηθικολογώ (προφανώς ως θα όφειλα να πράξω ώστε να μην «υπηρετώ την ανηθικότητα»!). Δηλαδή, δεν εξετάζω αν η επίμαχη πράξη είναι ηθική ή ανήθικη, ούτε αν ο νόμος είναι καλός ή κακός και, συνεπώς, θα πρέπει να παραμείνει ή να αλλάξει, αντίστοιχα. Εντοπίζω, απλά, μερικά συζητήσιμα στοιχεία στην επιχειρηματολογία της μίας πλευράς και τα αναδεικνύω. Δηλαδή, επιδίδομαι σε λογική ανάλυση θέσεων, δεν εκφράζω προσωπικά «πιστεύω». Αν η λογική είναι «ανήθικη» κατά περίπτωσιν, τότε μάλλον θα πρέπει να καταργήσουμε την ίδια την νομική επιστήμη που βασίζεται απόλυτα σε αυτήν. Ίσως και το κράτος δικαίου!

    Καλό θα είναι, λοιπόν, να εξετάζουμε προσεκτικά την ουσία και τις πραγματικές προθέσεις ενός άρθρου, πριν προβούμε σε ηθική αξιολόγησή του. Σε κάθε περίπτωση, το ομολογουμένως καλογραμμένο και ενδιαφέρον κείμενο της αρθρογράφου δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί απάντηση στο δικό μου άρθρο. Το οποίο, δυστυχώς, ελάχιστοι κατανόησαν...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ασφαλώς και δεν αποτελεί απάντηση στο άρθρο σας κ. Παπαχρήστου. Το θέμα μου είναι η απόρριψη της άλλης άποψης, η άρνηση διαλόγου, τα αίτια αυτής της άρνησης και η λογοκριτική αντιμετώπιση της διαφορετικής άποψης. Αποκλειστικά, και μόνο αυτό. Και μάλιστα, σε μια εποχή που διαρκώς προβάλλεται η δημοκρατική μας συνείδηση και η πολιτική ορθότητα ως κανόνας συμπεριφοράς. Ας σημειωθεί ότι αμφότερα παραβιάζονται κατά κόρον, κυρίως από τους κενολογικώς αυτοπροβαλλόμενους ως υπερασπιστές αυτών!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αντίκειμαι απόλυτα στην λογοκρισία και διαφωνώ με την φίμωση της (όποιας) άποψης. Κακώς, κατά τη γνώμη μου, αφαιρέθηκε η αφίσα. Ας έμενε εκεί ώστε ο καθένας μας να μπορούσε να εκφράσει τις απόψεις του γι' αυτήν, ένθεν και ένθεν. Θα το γράψω σε επόμενο άρθρο μου...

      Διαγραφή