Εδώ υπάρχουν σοβαρά, ίσως κι επικίνδυνα, πράγματα. Ένας μεγαλόσχημος προβληματισμός, περί το μίσος, ως μύδρος εξαπολύεται επί των κεφαλών ημών, των αδαών και αφελών! Γράφει ο δημοσιογράφος:«Ο Κορνήλιος Καστοριάδης στις «Ρίζες του μίσους» παρατηρεί ότι υπάρχουν δύο ψυχικές εκφράσεις του μίσους: το μίσος για τον άλλον και το μίσος για τον εαυτό μας. Αλλά και τα δύο έχουν κοινή ρίζα, την άρνηση της ψυχικής μονάδας να δεχθεί αυτό που για την ίδια είναι ξένο. Η οντολογική αυτή διάρθρωση του ανθρώπου επιβάλλει αξεπέραστους εξαναγκασμούς σε κάθε κοινωνική οργάνωση και σε κάθε πολιτικό πλάνο. Καταδικάζει αμετάκλητα κάθε ιδέα για μια «διαφανή» κοινωνία, κάθε πολιτικό πλάνο που αποσκοπεί στην άμεση συμφιλίωση. Λέει όμως και κάτι άλλο: Ότι η πλήρης Δημοκρατία και η αποδοχή του άλλου δεν αποτελούν φυσική ανθρώπινη κλίση. Αμφότερες συναντούν τεράστια εμπόδια.
Προσωπικά, δύο πράγματα έχω κρατήσει από τον Κορνήλιο γενικώς. Το ένα είναι αυτή η σπάνια πολιτική, πολιτισμική και ψαχαναλυτική αποκάλυψη για το μίσος και το δεύτερο ο μόνιμος αντιπερισπασμός που ασκείται από τους ανθρώπους του μίσους σε οποιονδήποτε εποικοδομητικό σχεδιασμό εξέλιξης των κοινωνιών. Και το κομμάτι της καταστροφικότητας που απομένει, φυλάσσεται σε μια δεξαμενή έτοιμη να μετατραπεί σε «πόλεμο» μόλις απειληθεί η παγιωμένη αντίληψη «περί δικαίου» της καθαγιασμένης ιδεολογίας που επικρατεί....».
Αν και ο καιρός των «εξετάσεων» παρήλθε, πριν «να βγούν τα αποτελέσματα για τούτο το μάθημα», δηλαδή χωρίς ν' αφήσουμε να περάσει απαρατήρητη ή αναντίρρητη η σχετική παράδοση, ας σταθούμε να αναλύσουμε ένα-ένα τα ζητήματα και τις αντιρρήσεις, επιφυλάξεις, ή αμφισβητήσεις, που αυτό το άρθρο προκάλεσε.
Ζήτημα πρώτο
Υπάρχουν άραγε δυο -μοναχα δυο- ψυχικές εκφράσεις του μίσους; Και δεν υπάρχει μίσος για καταστάσεις; για φαινόμενα; για αντικείμενα; για στάσεις ζωής; για συμπαιγνίες και μεθοδεύσεις; για συνωμοσίες και εγκληματικές συνεργασίες;
Ετούτη η (σταχυολογημένη από τον αρθρογράφο) σοφία, μ`έχει βάλει σε πολλή σκέψη. Για φαντάσου! Μίσος και μισώ! Μίσος και μισός! Όπου υπάρχει μίσος υπάρχει απώθηση και διαίρεση, υπάρχει εχθρότητα και απέχθεια. Αντιπαράθεση και συμπλοκή. Για ποιόν άλλο λόγο; Μα για να επιβληθεί ... η ενότητα! δηλαδή... ενότητα, μέσω της υποταγής!
Ο επιθυμών μια τέτοια «ενότητα» εξ άλλου, δεν δύνανται να εννοήσει την αντίσταση (τον λόγο και την επιμονή) κάποιου ο οποίος επιθυμεί να διατηρεί τα χαρακτηριστικά που τον προσδιορίζουν ως τέτοιο που θέλει να θεωρείται και να είναι.
Ο επιθυμών μια τέτοια «ενότητα» δεν ενδιαφέρεται ούτε για το τί αισθάνεται αυτός, ο κάποιος άλλος που αντιστέκεται. Ενδιαφέρεται απλώς για την πρόοδο των πλάνων και των επιχειρήσεών του, οικονομικών, γεωπολιτικών, γεωστρατηγικών κλπ. και θα κάνει τα πάντα για αυτό. Άσχετα από τις βλάβες, ακόμη και τις καταστροφές, που θα προκαλέσει στους άλλους.
Έχει σημασία αν μισούν ή όχι όσοι έχουν ως (ατομικά ή συλλογικά) πλάνα εργασίας να ιδιοποιηθούν τους πόρους, τους τόπους και τις δυνατότητες ζωής που δημιούργησαν ή έλαβαν ή κληρονόμησαν προσωπικά ή ιστορικά κάποιοι άλλοι, πρόσωπα ή λαοί;
Αυτόματα λοιπόν, γεννάται κι ένα άλλο ερώτημα: Πώς θα χαρακτήριζε ο δημοσιογράφος μας την ενσυνείδητη και υποκριτική προσέγγιση κάποιου σε κάτι το μισερό γι' αυτόν, μόνο και μόνο προκειμένου να προσεταιριστεί τις ιδιότητες, τις ωφέλειες, τις ευκαιρίες και τα προνόμια που αυτό γεννάει και αποφέρει;
Και γιατί θα χαρακτηριστεί έμπλεως μίσους και αποτρόπαιος, ο αρνητής μισερού πράγματος, τρόπου, μέσου, σκοπού κλπ., γιατί να δέχεται αρνητικά και αποδοκιμαστικά σχόλια, μόνο και μόνο επειδή αρνείται, αντιμάχεται και δεν υποτάσσεται σ' αυτό (το μισερό το κάτι) που τον ακυρώνει και τον ματαιώνει;
Πόσο τυφλός μπορεί να είναι κανείς για να λέει το άσπρο μαύρο και να προσάπτει μομφές στο θύμα που προσπαθεί να διαφυλάξει και να διασώσει αξιοπρέπεια, ταυτότητα, πνευματική ελευθερία και ηθική ακεραιότητα. Και πόσο τυφλός μπορεί να είναι όταν όλα αυτά τα κάνει εξαγιάζοντας και δοξάζοντας τα έργα των σφαγέων, των εμπόρων της ελευθερίας, των αρπάγων του πλούτου, των πλαστογράφων της ιστορίας και μεσαζόντων του ολέθρου; Γιατί φτιασιδώνει την καταπίεση και τη σφαγή, την κατρακύλα στον αφανισμό, και την εξώνηση των παραγόντων διαμόρφωσης συναινετικού κοινωνικού κλίματος από τέτοια αρπακτικά συμφέροντα;
Και δεν τελειώσαμε...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου