Σήμερα, είναι η μέρα των Δασκάλων!

30 Ιανουαρίου: Μνήμη Τριών Ιεραρχών

Τη μέρα τούτη, η Εκκλησία μας τιμά τους Τρείς Ιεράρχες (τον Μέγα Βασίλειο, τον Γρηγόριο τον Θεολόγο και τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο) ως μεγάλους Δασκάλους, λόγω του πολύτιμου παιδαγωγικού τους έργου. Γι'αυτό η σημερινή μέρα, ιστορικά, είναι μια μέρα αφιερωμένη από την Εκκλησία μας, στα γράμματα και στη “μόρφωση” του ανθρώπου. Είναι αφιερωμένη στην εκπαίδευση, τους δασκάλους και τους μαθητές.

Το έργο των Τριών Ιεραρχών δεν είναι μόνο τα πολυσήμαντα γραπτά τους, αλλά και το παράδειγμα που μας άφησαν με τη ζωή τους. Όλοι τους αφοσιώθηκαν στην τήρηση της διδασκαλίας του Χριστού, με μια αγάπη και μια πληρότητα που φωτίστηκε όχι μόνο από την αγάπη τους για τον  Χριστό, αλλά και από την λεπτή σκέψη, την ομορφιά και τα υψηλά νοήματα που διατυπώνονται στα έργα των προγόνων μας, των αρχαίων Ελλήνων, τα οποία οι Ιεράρχες είχαν μελετήσει και σπουδάσει. Οι Τρείς Ιεράρχες ένωσαν την καθαρότητα της διδασκαλίας του Χριστού, με τις αξίες και τις αρχές που αναδύονται μέσα από όλη την Ελληνική Γραμματεία και φιλοσοφία, για τη ζωή του ανθρώπου, για το θάνατο, αλλά και για τη σχέση του ανθρώπου με τους άλλους ανθρώπους και μ' όλη την πλάση.

Οι Τρείς Ιεράρχες, που η μνήμη τους τιμάται τη μέρα τούτη, υπήρξαν πρότυπα ήθους, χαρακτήρα και έργων. Αυτοί, αφού ενετρύφησαν στις διδαχές τόσο τις θείες, όσο και τις ανθρώπινες, απέκτησαν μεγάλη σοφία, γνώση και διάκριση.

Με την ικανότητα της διάκρισης που απέκτησαν από την τόσο μεγάλη τους σπουδή στις Γραφές και στην Αρχαία Ελληνική Γραμματεία, μας μεταβίβασαν και τη γνώση τους, πως η Ελληνική Γραμματεία συναντιέται με τη διδασκαλία του Χριστού, και συμπορεύεται μαζί της ειρηνικά και δημιουργικά. Και μάλιστα τόσο δημιουργικά, που οι μεγάλες και πανανθρώπινες ιδέες και αξίες της Ελληνικής Γραμματείας επιβεβαιώνονται ως τέτοιες και από τη διδασκαλία του Χριστού. Από την άλλη μεριά, με τη βάσανο των φιλοσοφικών εργαλείων της Ελληνικής Γραμματείας, αναδεικνύεται ότι η διδασκαλία του Χριστού είναι τόσο δυναμική και τόσο αποκαθαρμένη από λεκτικές παγίδες, λογικές αντιφάσεις και ανακολουθίες, ώστε καμμία λογική ή ηθική ασυνέπεια δεν μπορεί να εμφιλοχωρήσει στο δόγμα της Χριστιανικής διδασκαλίας.

Αντίστοιχα με όλα αυτά, είναι και τα Αναγνώσματα της ημέρας. Τόσο το Αποστολικό, όσο και το Ευαγγελικό Ανάγνωσμα. Δείτε τα, παρακάτω. Ανάμεσα στ' άλλα, λένε:

Το προσωπικό παράδειγμα που μας δίνουν οι γονείς κι οι δάσκαλοί μας, αφήνει έντονα τα ίχνη του στη ζωή μας, για το λόγο αυτόν οφείλουμε να θυμόμαστε και να ευγνωμονούμε τους γονείς και τους δασκάλους μας και να ακολουθούμε τα καλά τους παραδείγματα, όπως και το παντοτεινό άριστο παράδειγμα του Χριστού μας.

Η καρδιά μας να ζεί με την αγάπη του Χριστού κι όχι με αναζητήσεις εδεσμάτων και φθαρτών αγαθών και απολαύσεων. Ο άνθρωπος δεν είναι παντοτεινός. Παντοτεινά όμως είναι τα έργα και ο βίος του. Με αυτά διδάσκει, προς μίμησιν ή προς αποφυγήν. Να επιζητούμε την αξιομνημόνευτη και αθάνατη πολιτεία μας. Κι όχι την επίμεμπτη, αποτρόπαιη και απωθητική. Να επιζητούμε δηλαδή, την αρετή και τη δοξολογία του Θεού, και να μην ξεχνούμε την αγαθοεργία και την συμμετοχή μας στον ανθρώπινο πόνο. Αυτά είναι έργα ευχάριστα στο Θεό.

Ο κάθε άνθρωπος είναι παράδειγμα για τους άλλους. Όπως μια πόλη που βρίσκεται πάνω σε λόφο: όλοι την βλέπουν. Όπως μια λάμπα: όταν την ανάβουμε, δεν την κρύβουμε, αλλά την τοποθετούμε ψηλά για να φωτίζει όλους μέσα στο σπίτι.

Η έλευση του Χριστού στον κόσμο δεν έγινε για να καταργήσει με τη διδασκαλία του τον νόμο, τους μεγάλους δασκάλους και σοφούς, αλλά για να συμπληρώσει τους ορισμούς και τις διδαχές τους.

Κι ο άνθρωπος που θα δώσει το κακό παράδειγμα παραβιάζοντας τις θείες εντολές και τους ηθικούς νόμους, ελάχιστος και τιποτένιος θα είναι, ενώ μέγιστος και σπουδαίος, εκείνος που θα τις τηρήσει και θα τις διδάξει.

Επιστολή Παύλου, προς Εβραίους (κεφ. ιγ, εδ. 7-16)

7 Μνημονεύετε τῶν ἡγουμένων ὑμῶν, οἵτινες ἐλάλησαν ὑμῖν τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, ὧν ἀναθεωροῦντες τὴν ἔκβασιν τῆς ἀναστροφῆς μιμεῖσθε τὴν πίστιν. 8 ᾿Ιησοῦς Χριστὸς χθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας. 9 διδαχαῖς ποικίλαις καὶ ξέναις μὴ παραφέρεσθε· καλὸν γὰρ χάριτι βεβαιοῦσθαι τὴν καρδίαν, οὐ βρώμασιν, ἐν οἷς οὐκ ὠφελήθησαν οἱ περιπατήσαντες. 10 ἔχομεν θυσιαστήριον ἐξ οὗ φαγεῖν οὐκ ἔχουσιν ἐξουσίαν οἱ τῇ σκηνῇ λατρεύοντες· 11 ὧν γὰρ εἰσφέρεται ζῴων τὸ αἷμα περὶ ἁμαρτίας εἰς τὰ ῞Αγια διὰ τοῦ ἀρχιερέως, τούτων τὰ σώματα κατακαίεται ἔξω τῆς παρεμβολῆς· 12 διὸ καὶ ᾿Ιησοῦς, ἵνα ἁγιάσῃ διὰ τοῦ ἰδίου αἵματος τὸν λαόν, ἔξω τῆς πύλης ἔπαθε. 13 τοίνυν ἐξερχώμεθα πρὸς αὐτὸν ἔξω τῆς παρεμβολῆς τὸν ὀνειδισμὸν αὐτοῦ φέροντες· 14 οὐ γὰρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν, ἀλλὰ τὴν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμεν. 15 δι' αὐτοῦ οὖν ἀναφέρωμεν θυσίαν αἰνέσεως διὰ παντὸς τῷ Θεῷ, τοῦτ' ἔστι καρπὸν χειλέων ὁμολογούντων τῷ ὀνόματι αὐτοῦ. 16 τῆς δὲ εὐποιΐας καὶ κοινωνίας μὴ ἐπιλανθάνεσθε· τοιαύταις γὰρ θυσίαις εὐαρεστεῖται ὁ Θεός.

Κατά Ματθαίον (κεφ. ε, εδ. 14-19)

14 Υμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου. οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη· 15 οὐδὲ καίουσι λύχνον καὶ τιθέασι αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ. 16 οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς. 17 Μή νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι, ἀλλὰ πληρῶσαι. 18 ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν ἢ μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου ἕως ἂν πάντα γένηται. 19 ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ᾿ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν..