Η είδηση του θανάτου του Ουμπέρτο Έκο, με ξάφνιασε. Δεν ήξερα πως ήταν βαρειά άρρωστος. Λυπήθηκα που ένα μεγάλο πνεύμα της λογοτεχνίας, της Ιστορίας της Λογοτεχνίας, της κοινωνιολογίας μέσω της γραφής , της μυθιστορηματικής ιστόρησης της μεσαιωνικής ζωής και τόσα άλλα καλά χάθηκαν. Μαζί και τα χαρίσματα και τα ταλέντα του.
Μας μένει όμως το έργο του, που μιλάει για εκείνον, για τη διεισδυτικότητα της ματιάς του, για το σπινθηροβόλο πνεύμα του, που άλλοτε φώτιζε σκοτεινές γωνιές της ζωής, κι άλλοτε ξάνοιγε μ' ένα αινιγματικό φώς το σκοτάδι, και σού 'δινε τη σκυτάλη να φωτίσεις περαιτέρω με τη σκέψη και τη φαντασία σου.
Καμμιά φορά όμως, οι σπίθες της σκέψης του τσουρούφλιζαν κι αυτόν, κι εμάς. Να, όπως εδώ: «Οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης έδωσαν το δικαίωμα να μιλάνε σε λεγεώνες ηλιθίων που άλλοτε δεν μίλαγαν παρά μόνο σε μπαρ, αφού είχαν πιει κανένα ποτήρι κρασί, χωρίς να βλάπτουν την κοινότητα. Τους αναγκάζαμε αμέσως να σωπάσουν, αλλά σήμερα έχουν το ίδιο δικαίωμα λόγου με ένα βραβείο Νόμπελ. Είναι η εισβολή των ηλιθίων!»(*)
Τί κρίμα, να μας αφήνει αυτή την υποθήκη σαν ένα μεγάλο πνεύμα που αποφάσισε πως ο λόγος ανήκει μόνο στα πνεύματα της «συνομοταξίας» του. Κι εγώ αναρωτιέμαι πώς τάχα μας πρόκυψαν αυτές οι στρατιές των ηλιθίων που θέλουνε να έχουνε και λόγο; Και με ποιό τρόπο, και για ποιόν, αλήθεια, είναι καλύτερα να «τους εξαναγκάσουμε να σωπάσουν;»
Αν οι μάνες κρατώντας με αγάπη τα παιδιά τους τα μάθαιναν να ακούνε προσεκτικά, να αναπαράγουν το σωστό και το ωραίο, να καταλαβαίνουν, να σκέφτονται και να κρίνουν, κι αν οι δάσκαλοι ακόνιζαν τούτα τα όργανα, κι αν η αγορά δεν εκμαύλιζε τούτα τα ανθρωπάκια σε παράλογες περιπλανήσεις και αναλώσεις, κι αν η πολιτική δεν τα χρησιμοποιούσε για στρατιώτες στους σκοπούς της, ίσως οι ηλίθιοι να ήτανε λιγώτεροι, και νά 'χαμε πλειότερους δημιουργούς.
Μα η εξουσία και η διανόηση ήθελε, από πάντα, οπαδούς και πελάτες. Ψήφο και χειροκρότημα, και γι' αυτό ακριβώς έχουν μεγάλη την ευθύνη τους.
Τελικά και η αλαζονεία, ή η προπέτεια, η ελαφρότητα και η περιφρόνηση στη συμπεριφορά μας, είναι κι αυτά μιας μορφής «φασισμός». Πώς αλλιώς, θα μπορούσε να εκτιμηθεί η παραπάνω ρήση; Ας μην φοβόμαστε να έχουμε άποψη. Δεν είναι θέσφατα, όλα όσα οι διανούμενοι λένε. Καμμιά φορά κάνουν κι αυτοί λάθη, ή υπερβάλλουν.
Ωστόσο, ο εκλιπών άφησε σημαντικό έργο, και αυτό θα μείνει. Το ότι κάπου αστόχησε, είναι απλό δείγμα, του πεπερασμένου της τελειότητας του ανθρώπου.
(*) Ετούτο το απόσπασμα από τα λεγόμενα του Ουμπέρτο Έκο (που αναρτήθηκε από τον Κ. Παπαχρήστου), είναι ο λόγος που γράφεται τούτο το σημείωμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου