Δευτέρα 7 Σεπτεμβρίου 2015

(ΧΙΙ) Μονοτονικό εναντίον πολυτονικού. Οι τόνοι και τα αρχαία, οι άλλες γλώσσες, κι οι νέες λέξεις


Image result for εικόνες τονοι και πνεύματα 

(...) Και το μένος των μονοτονιστών εξακολουθεί. Τὸ ἐπιχείρημα τῶν μονοτονιστῶν ὅτι οἱ Ἀρχαῖοι δὲν εἶχαν τόνους εἶναι πραγματικὰ δεῖγμα τῆς ἀνοησίας τους. Γιατὶ οἱ Ἀρχαῖοι δὲν εἶχαν οὔτε μικρογράμματη γραφή. Συνιστᾶ ὅμως περιφρόνηση τῆς ἑλληνικῆς γραμματείας ἀπὸ τὸν 2ο-9ο αἰ. καὶ μετὰ ἡ ἀναφορὰ στὴν "ἀνυπαρξία τόνων στὴν ἀρχαία γραφή".
 Κι ἂν οἱ Βυζαντινοὶ δὲν γεμίζουν τὸ μάτι τῶν μονοτονιστῶν, θὰ ἔπρεπε οἱ τελευταῖοι νὰ δώσουν σημασία στὰ κείμενα τοῦ 18ου κ.ἑ. αἰώνα. Οἱ πολυτονιστὲς συνεχίζουν τὴν παράδοση, δὲν ἀρνοῦνται τὴν ἐξέλιξή της ὅμως, ὅπως οἱ καθαρολόγοι μονοτονιστές, ποὺ ὡς κριτήριο γιὰ τὸ τονικὸ σύστημα (εἶναι ἱκανοὶ νὰ) ἔχουν ἀποκλειστικὰ τὴν ἑλληνικὴ γραφὴ τοῦ "Χρυσοῦ Αἰώνα". Οἱ μονοτονιστὲς φτιάχνουν μιὰ καρικατούρα, μιὰ μαριονέτα-ἀχυράνθρωπο ὡς ἀντίπαλό τους καὶ ἔπειτα χλευάζουν ὅτι "δὲν ἀκολουθεῖτε τὴν (ἄτονη ἀρχαιοελληνικὴ) παράδοση, ἐνῶ ὑποστηρίζετε τὸ πολυτονικὸ λόγω παραδόσεως".

Μὲ ἄλλα λόγια ἕνα βασικὸ ἐπιχείρημα ὑπὲρ τοῦ μονοτονικοῦ ("οἱ Ἀρχαῖοι δὲν εἶχαν τόνους, ἄρα πρέπει νὰ τοὺς καταργήσουμε") προέρχεται ἀπὸ μιὰ ρατσιστικὴ καὶ (προ)ναζιστικὴ θεώρηση τῆς Ἀρχαίας Ἑλλάδας, αὐτὴν ποὺ κάνει λόγο γιὰ "κλασσικὴ ἀκμὴ" καὶ γιὰ "ἑλληνιστικὴ παρακμὴ" καὶ θεωρεῖ πραγματικοὺς Ἕλληνες μόνο ἐκείνους τῆς κλασσικῆς ἐποχῆς - ἀνεξαρτήτως τοῦ ἂν ὅσοι τὸ ὑιοθετοῦν σήμερα δὲν εἶναι ρατσιστὲς οὔτε ναζιστές.

Από την άλλη πλευρά, οἱ πολυτονιστὲς συνεχῶς ἀναφέρουν τὰ παραδείγματα λαῶν τῶν ὁποίων ἡ γραφὴ ἔχει τόνους (λ.χ Γάλλους), ὥστε νὰ "ἀποδείξουν" ὅτι οἱ τελευταῖοι διατηροῦν τοὺς πολύπλοκους τόνους μόνο ὅταν εἶναι ἀπαραίτητοι, ὄχι -λὲν οἱ μονοτονιστὲς - ὅπως στὴν Ἑλλάδα τὸ μὴ ἀπαραίτητο πολυτονικό.
Ἀλλὰ τὰ πράγματα δὲν ἔχουν ἔτσι. Γιὰ παράδειγμα στὰ Ἀγγλικά, ὅπου δὲν σημειώνονται τόνοι οἱ Ἄγγλοι διατήρησαν τὴν ἱστορικὴ ὀρθογραφία, δίχως κανεὶς νὰ κατορθώσει νὰ ἐπιβάλει τὴ φωνητικὴ ὀρθογραφία. Κανεὶς δὲν γράφει lait ἀντὶ light, κανεὶς δὲν γράφει speis ἀντὶ space. Τὸ κυριότερο: κανεὶς Ἀγγλοσάξωνας δὲν ἰσχυρίστηκε (ἢ τόσοι νεκροτόμοι-γλωσσολόγοι, ὥστε νὰ δημιουργηθεῖ θέμα) ὅτι λόγω τῆς ἱστορικῆς ὀρθογραφίας (ἡ ὁποία εἶναι ὁλοφάνερα περιττὴ καὶ δυσκολεύει ὅσους μαθαίνουν τὴν ἀγγλικὴ) τίθεται θέμα ἀγραμματοσύνης τῶν Ἄγγλων καὶ τῶν Ἀμερικάνων, οὔτε κανεὶς κατόρθωσε νὰ καταστρέψει τὴν ἀγγλικὴ ὀρθογραφία στὸ ὄνομα τῆς δημοκρατίας (ἐδῶ γελᾶμε) ἢ τῆς προόδου ἢ τῆς ἐξάλειψης τῆς κοινωνικῆς ἀδικίας. Οἱ μεταβολὲς ἔγιναν ὁμαλὰ ἢ τουλάχιστον δὲν ὑπῆρξε καμμία τέτοια ἀπόφαση τοῦ Κράτους γιὰ ἐξάλλειψη τῶν γραμμάτων ὅταν αὐτὰ δὲν προφέρονται στὶς λέξεις.
Θὰ ἀπαντήσουν οἱ μονοτονιστὲς ποτέ: γιατί ἡ Ἑλλάδα νὰ κάνει ὅ,τι δὲν ἔκαναν ἡ Ἀγγλία καὶ οἱ ἀγγλόφωνες χῶρες; Τὸ παράδειγμα τῆς ὀρθογραφικῆς μεταρρύθμισης στὴ Γερμανία τὸ 1996 θὰ πρέπει νὰ προβληματίσει τοὺς χλευαστές. Κάποιοι ἐπέβαλαν μέσω νόμου μιὰ νέα μορφὴ τῆς Γερμανικῆς (δίχως ἔς-τσὲτ κ.ἄ., Filosofie ἀντὶ Philosophie κ.ο.κ.), οἱ Γερμανοὶ λογοτέχνες ἀντέδρασαν, ἡ ὑπόθεση πῆγε ὣς τὰ δικαστήρια, οἱ ὁπαδοὶ τῆς ἱστορικῆς (καὶ ... περιττῆς!) ὀρθογραφίας νίκησαν, καὶ τελικὰ ἡ μεταρρύθμιση οὔτε πέρασε οὔτε ἔπικράτησε.
Ὥστε λοιπόν ὅταν ψάχνουμε γιὰ ἀντίστοιχα παραδείγματα στὸ ἐξωτερικό, στὴν Δ. Εὐρώπη, πρέπει νὰ κοιτᾶμε τί πράττουν μὲ τὴν ἱστορικὴ ὀρθογραφία τους οἱ λαοὶ καὶ ὄχι μὲ τοὺς τόνους τους, τοὺς ὁποίους δὲν ἔχουν οἱ περισσότεροι. Δηλαδὴ νὰ κοιτᾶμε τί πράττουν μὲ ὅ,τι θεωρεῖται ἐκεῖ "περιττό" (κατ' ἀντιστοιχία μὲ τοὺς ἑλληνικοὺς τόνους καὶ πνεύματα).

Σχετικὸ μὲ τὸ παραπάνω εἶναι καὶ τὸ μονοτονικὸ ἐπιχείρημα ὅτι δὲν ἔχει νόημα ὁ τονισμὸς μὲ πολυτονικὸ λέξεων οἱ ὁποῖες δὲν εἶναι ἀρχαιοελληνικές, π.χ. τὸ οὖζο. Οἱ Ἄγγλοι γράφουν spaceship καὶ δὲν τοὺς πέρασε ποτὲ κατὰ νοῦ ἡ ἀντίστοιχη ἐξυπνάδα τῶν μονοτονιστῶν μας, νὰ γράφουν μὲν space γιατὶ εἶναι ἀρχαῖα λέξη καὶ θέμα παράδοσης, ἀλλὰ γιὰ κάτι καινούργιο, τὸ διαστημόπλοιο, νὰ γράφουν λ.χ. speissip.

Πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου